Oudjaar in de Palestijnse gebieden

Vandaag verstuurde "Operation Dove', de internationale vredesorganisatie die we tijdens onze studiereis hebben bezocht, het volgende persbericht:

Aanval kolonisten voor prijzengeld en het Israëlisch leger vernietigd huizen in de heuvels ten zuiden van Hebron

Israëlische kolonisten steken brand in een huis in Ad-Deirat. Het Israëlisch leger vernietigd een tent in Al-Mafaqarah

Verhulde wijsheid uit het Oosten

Twee jaar geleden was het “Glazen Huis” van 3FM Serious Request allesoverheersend op de Oude Markt van Enschede. Al het andere ging erachter schuil en de traditionele kunstijsbaan moest ervoor wijken. Alles om mensen van heinde en verre naar Enschede te laten komen en dat wilde “Enschede Promotie” graag zou houden. Aldus ging vorig jaar een nieuwe traditie van start: een cultureel evenement onder de niets van de doelstelling verhullende titel “Woar geet ’t opan met Kesmis? Noar Eanske!” Geen kunstijsbaan meer, maar een reeks culturele voorstellingen voor jong en oud in de verschillende zalen van het Wilminktheater die onderling met elkaar verbonden werden door een culturele kerstmarkt van de Oude Markt tot aan het Willem Wilminkplein onder de titel “Bethlehem Boulevard”.

Nieuwe tradities moeten geaccepteerd worden en zich daarom soms schikken naar oudere tradities. Zo is in het tweede jaar de Bethlehem Boulevard verdwenen en de kunstijsbaan weer terug op de Oude Markt. Groter dan ooit te voren en is nu net zo allesoverheersend als het Glazen Huis destijds. De Grote Kerk op de Oude Markt gaat er achter schuil en de hoofdingang van de kerk kan slechts via een sluipdoor-kruipdoor-route gevonden worden. Dat vormt niet alleen een probleem voor de Protestantse Kerstnachtdienst die traditiegetrouw nog in deze kerk wordt gehouden, maar ook voor het onderdeel van “Woar geet ’t opan met Kesmis?” die het eerst jaar wel heeft overleefd in toepasselijk in deze, feitelijk oudste zaal van het Wilminktheater wordt gehouden: het evenement “Wat preken we met Kerst?” Want daar ging het traditiegetrouw toch eigenlijk om…

Het zonlicht delen in het Nabije Oosten

Vanmiddag vond in de derde (Arabischtalige) Syrisch-Orthodoxe Mor Auginkerk in Hengelo de opening plaats van de tentoonstelling "Sharing the Sunlight" van het Yunus Emre Instituut. Deze tentoonstelling laat in een 40-tal foto's de religieuze diversiteit van het huidige Turkije zien. Vooral van christelijke en joodse gebedshuizen, overigens, en een enkele moskee.

Het idee om deze tentoonstelling in één van de Syrisch-Orthodoxe kerken in Twente te laten zien, ontstond tijdens een ontmoeting twee maanden geleden tussen de in Glane zetelende Syrisch-Orthodoxe bisschop Polycarpus en de in Deventer zetelende Turkse consul-generaal Zafer Ates.

Illegale kernafvalexport van Gronau naar Rusland

Vandaag bereikte ons het persbericht van de Aktionsbündnis Münsterland gegen Atomanlagen, AKU (Arbeitskreis Umwelt) Gronau, Bundesverband Bürgerinitiativen Umweltschutz (BBU), en Ecodefense, Moskou waarin wordt meegedeeld dat de Russische milieubeweging de Gronause uraniumverrijker Urenco voor de Münsterse strafrechter heeft gedaagd wegens het storten van uraniumafval door Urenco in Rusland.

Op dinsdag 16 december 2014 heeft een Russische milieu-activiste uit Jekaterinburg via de Münsterse advocaat Wilhelm Achelpöhler het Openbaar Ministerie in Münster verzocht om heropening van de strafrechtelijke vervolging van de Gronause vestiging van Urenco. Daarbij gaat het om de illegale export van circa 27.000 ton verarmd uranium die sinds het midden van de jaren ‘90 van de vorige eeuw vanuit Gronau als kernafval naar Rusland is geëxporteerd. Officieel mocht Urenco dit kernafval met toestemming van de Duitse federale regering als „grondstof“ benoemen. De export van kernafval is volgens de Duitse kernenergiewet wederrechtelijk. Midden november heeft de federale regering het verarmd uranium dat in Gronau massaal als radioactief afval vrijkomt bij het uraniumverrijkingsproces, echter voor he teerst als kernafval benoemd.

Dialoog als tegenstem om grenzen en muren te slechten

Vandaag, op de Internationale Dag van de Rechten van de Mens, sloot Toine van Teeffelen, medewerker van het Arab Educational Institute in Bethlehem, zijn tiendaagse rondreis door Nederland (over zijn boek “Liefde, Woede en waardigheid – leven als gezin op de bezette Westelijke Jordaanoever “ en het interreligieuze dialoogproject van jongeren in Bethlehem) af met een bijeenkomst in het gebouw van het Apostolisch Genootschap in Enschede. Deze bijeenkomst was georganiseerd door de Oecumenische Vrouwengroep Twente-Bethlehem, Enschede voor Vrede en de Raad voor Levensbeschouwingen en Religies in Enschede.

In haar openingswoord vertelde Margreet Stroo, voorzitter van de Oecumenische Vrouwengroep Twente-Bethlehem (OVTB), dat deze groep sinds 2006 intensieve contacten onderhoud met het Arab Educational Institute en met name met de vrouwengroep die hieraan verbonden is. Er zijn vanuit Enschede drie reizen naar Bethlehem georganiseerd en twee keer zijn groepen Palestijnse vrouwen in Enschede ontvangen. De OVTB heeft haar activiteiten noodgedwongen op een lager pitje moeten zetten, maar heeft besloten wel door te blijven gaan omdat het belangrijk ik de band met de vrouwengroep in Bethlehem niet los te laten. Vooral voor de vrouwen daar, die door de bezetting toch al in een groot isolement zitten.

Ontwikkeling dodelijke technologie

Na twee jaar te hebben overgeslagen stonden leden van Enschede voor Vrede dit jaar weer aan de vooravond van Sinterklaas te flyeren bij speelgoedwinkels om vooral geen “oorlogsspeelgoed” te kopen. Bij eerdere acties volstond het uitgereikte pamfletje met de opmerking “jong geleerd is oud gedaan” en deed een beroep op pedagogen en andere deskundigen dat door dit oorlogsspeelgoed een gewenning aan het gebruik van geweld optrad en een basis werd gelegd voor grensoverschrijdend gedrag.

Dit jaar werd een directe link gelegd met de inzet van militaire drones waardoor de scheidslijn tussen spel en werkelijkheid vervaagde. Steeds meer worden commerciële computergames al ingezet in officiële militaire oefeningen omdat ze zo realistisch zijn en tegelijkertijd worden daadwerkelijk operaties in het veld via drones uitgevoerd waarbij de piloot annex boordschutter honderden zo geen duizenden kilometers verderop zit en oorlog voert via een beeldscherm en een aantal handels en knoppen. Alsof het een computerspel is. Daarmee was deze actie een soort herhaling van een eerdere actie die de vredesgroep in de Enschedese binnenstad hield en werd bovendien verwezen naar een door haar mede-georganiseerd mini-symposium over drones in de afgelopen Vredesweek.

Israël staat op een kruispunt

Vandaag ontvingen we de onderstaande oproep van Rabbis for Human Rights; de organisaties die op velen diepe indruk maakte tijdens het bezoek aan Jeruzalem in het kader van onze studiereis. Het is eigenlijk een oproep om donaties, maar wel met een stevig inhoudelijk verhaal waarom die donaties nu nodig zijn. Hieronder een vertaling van het bericht.

Op het moment dat we deze e-mail versturen, bereidt Israël zich voor op verkiezingen. Het valt buiten het mandaat van Rabbis for Human Rights om politieke partijen te ondersteunen, maar onze boodschap is belangrijker dan ooit. Tijdens de campagnes zullen velen zich bedienen van demagogie, terwijl wij ons best zullen blijven doen om onze mede-Israëliërs ertoe te bewegen onze hoogste joodse waarden leidend te laten zijn in het stemhokje, in de wandelgangen van de macht en in het dagelijks leven. Israël staat daadwerkelijk op een kruispunt van wegen.

Met het oog op de gezamenlijke vergadering van de gemeenteraad van Enschede en provinciale staten van Overijssel op 3 december a.s. over het advies “Technology Base Twente” van de Commissie van Wijzen schreven de stichting Vredes- En DuurzaamheidsActiviteiten Netwerkstad (VEDAN) en Enschede voor Vrede vandaag een gezamenlijke brief over het toekomstig militair gebruik voormalige vliegbasis Twenthe.

Met deze brief wilden zij aandacht vragen voor een drietal punten:

• het gebruik van de voormalige vliegbasis door Defensie ook nadat ze deze zelf heeft afgestoten;
• de focus van de Commissie van Wijzen op de Twentse luchtvaart- en defensie-industrie;
• de cultuurhistorische waarde van het terrein als “uniek verhaal over oorlog en vrede”.

De terugkeer van nationale identiteiten en vijandsbeelden

Vanmiddag organiseerde “Oorlog is geen Oplossing NL” in de Utrechtse Kargadoor een discussiebijeenkomst over de situatie in Oekraïne. Opzet van deze, vanuit Enschede georganiseerde, bijeenkomst was een inleiding door prof.dr. Kees van der Pijl, die regelmatig een analyse over de situatie in Oekraïne op de weblog van Oorlog is geen Oplossing NL publiceert, gevolgd door een drietal co-referaten vanuit evenzoveel perspectieven die binnen het samenwerkingsverband “Oorlog is geen Oplossing NL” vertegenwoordigd zijn: een anarchistisch, pacifistisch en communistisch perspectief. De bijeenkomst werd afgesloten met een discussie waarin zich ook een 15-tal andere aanwezigen mengden, onder wie twee vanuit Oekraïne afkomstige Nederlanders, twee mensen die korter of langer in Oekraïne hebben gewerkt en de Nijmeegse polemoloog Leon Wecke.

Kees van der Pijl begon zijn inleiding met de opmerking dat de cirkel van geaccepteerde meningen over de situatie in Oekraïne steeds kleiner wordt. Je staat al snel met een afwijkende mening buiten het geheel van geaccepteerde opvattingen. Binnen dat geheel wordt het daarentegen wel acceptabel gevonden dat de Canadese premier Steve Harper bij de onlangs in Brisbane gehouden G20-top Vladimir Poetin begroette met de opmerking “ik geef je dan toch maar een hand, maar je zult je uit Oekraïne moeten terugtrekken.” Poetin zou daarop geantwoord hebben: “wij zitten helemaal niet in Oekraïne“. Volgens Kees van der Pijl hebben ze beide ongelijk.

Geloven in vrede

De Raad voor Levensbeschouwingen en Religies, de Wereldvredesvlam Twente en de woongemeenschap De Wonne zijn dit najaar begonnen met een tweede reeks ontmoetingen rond de Wereldvredesvlam door sprekers vanuit verschillende religieuze of levensbeschouwelijke stromingen deze in het licht van vrede te houden. Vanavond was het de beurt van Jaco Zuurmond, predikant van de Protestantse Gemeente Enschede.

Hij vertelde over zijn opvoeding in protestants Harderwijk in de jaren ’60 en ’70 waar hij zich rond zijn 16de aansloot bij de plaatselijke (kerkelijke) Vredeswerkgroep. Op Eerste Kerstdag ging je naar de kerk, op Tweede Kerstdag demonstreerde je dan bij mogelijke kernwapenobjecten in ’t Harde of Havelte. Geloof had in die dagen met heel concrete dingen te maken. Het ging niet om abstracte dingen, maar om een alledaagse, politieke praktijk. De IKV-leus “Alle kernwapens de wereld uit, om te beginnen uit Nederland”, daar kon je wat mee. Ook met noties als “de eerste stap zetten”, “jezelf kwetsbaar maken”, “je andere wang toekeren”.

Israëlische regering stemt in met wetsvoorstel voor antidemocratische joods-nationale staat

Het Mossawa Centre, dat we tijdens onze studiereis door Palestina en Israël bezochten, stuurde ons vandaag onderstaand persbericht:

Israëlische regering stemt in met wetsvoorstel voor
antidemocratische joods-nationale staat

Haifa, 25 november 2014 – Op zondag 23 november keurde de Israëlische regering een antidemocratisch wetsvoorstel goed dat het joodse karakter van de staat zou vastleggen en Israëlisch staatsburgerschap van de niet-joodse ingezetenen elke daadwerkelijke betekenis zou ontnemen, de Arabische burgers van Israël terugbrengen tot tweederangsburgers. Het wetsvoorstel beoogt tevens het schrappen van het Arabisch als officiële taal in Israël. Het is onwaarschijnlijk dat het wetsvoorstel in zijn huidige vorm door de Knesset zal worden aangenomen, maar het is een vingeroefening voor de versie die premier Netanyahy de komende week daadwerkelijk zal voorstellen.

De geopolitieke kant van het internet

Vanavond werd de wekelijkse Studium Generale lezing verzorgd door Henk Steenman van Amsterdam Internet Exchange (AMS-IX), één van de grootste internet exchanges in de wereld, over "de fysieke kant van het internet". Door draadloos internet en de cloud-metafoor zijn we in toenemende mate geneigd te denken dat het internet gewoon in de lucht zit, maar niets is minder waar. In plaats van "clouds" staan wereldwijd een grote hoeveelheid enorm grote en energieslurpende datacentra (zo ook in het gebouw dat voorheen van de Nederlandsche Bank was en recht tegenover de ingang van de ingang van de Universiteit Twente staat - in de kluis waar vroeger een deel van de goudvoorraad lag, ligt nu de data opslagen) en voor de verbindingen zijn eveneens vele energieslurpende internet exchanges nodig (ook daarvan bevindt zich er één in Enschede, de Nederlands-Duitse Internet Exchange NDIX aan de Zuiderval) en lopen dikke kabels over de oceaanbodem.

De ligging van de kabels is opmerkelijk. Waar we ons in Europa bij de olie- en gastoevoer zorgen maken over een te grote afhankelijkheid van Rusland en de vele gaspijpleidingen die tussen Rusland en de EU lopen, blijkt Europa qua internet vooral verbonden te zijn met de Verenigde Staten en gaat het dataverkeer met Oost-Azië ook vooral langs die route. Henk Steenman benadrukte dat alle internet-verbindingen van Zuid-Amerika via Miami eveneens naar de VS lopen en dat Afrika een soortgelijke afhankelijkheidsrelatie met Europa heeft. In een recent initiatief proberen Brazilië en Angola (beide Portugeestalig) deze afhankelijkheid te doorbreken door een verbinding tussen beide landen aan te leggen. Opmerkelijk dat Rob de Wijk anderhalve maand geleden bij zijn Studium Generale lezing vooral onze afhankelijkheid van de grondstofleveranciers in het Oosten benadrukte, maar de onze afhankelijkheid van de fysieke internetinfrastructuur in het Westen buiten beschouwing liet...

Muurposter van onze studiereis hangt in Bethlehem

Tijdens de reünie-bijeenkomst van ons studiereisgezelschap naar Palestina en Israël werd besloten om als groep een muurposter te sponsoren op de muur in Bethlehem en daarbij ook een Arabische vertaling van die muurposter te sponsoren. Dat laatste was een nieuw project van het Arab Educational Institute (AEI) dat deze muurposters ontwikkelt. De huidige muurposters zijn allemaal in het Engels om de vele buitenlandse bezoekers van Bethlehem deelgenoot te maken van het leven achter de muur, maar inmiddels blijkt dat de Arabischsprekende bevolking van Bethlehem ook zelf de vele verhalen op die muurposters graag zou willen lezen. Vanochtend kregen we bericht van het AEI dat de muurposter die we hadden uitgezocht inmiddels hangt en als bewijs hiervan kregen we onderstaande foto toegestuurd. De Arabischtalige poster volgt binnenkort, maar het is mooi dat deze al vóór de Kersttijd hangt.

Binnen de groep bleek een grote voorkeur voor een poster met een boodschap van interreligieuze contacten, juist in deze tijd waarin zowel in Nederland als in Bethlehem en het Midden-Oosten de verhoudingen tussen verschillende religieuze bevolkingsgroepen steeds meer op scherp worden gezet.

Het Mossawa Center roept op tot actie tegen politiegeweld en de voorgestelde racistische wetgeving in de Knesset

De staf van het Mossawa Center zal deelnemen aan twee spoedzittingen in de Knesset de komende week. Op dinsdag 18 november organiseren de Coalitie Tegen Racisme, de lobby-organisatie bij de Knesset tegen racisme en de Knesset-leden dr. Afou Afbaria en Shimon Solomon, een bijeenkomst over het politiegeweld tegen de Arabische gemeenschap met een speciale focus op de recente dodelijke schietpartij op Kheir al-Din al-Hamdan.

Op woensdag 19 november zal president Reuven Rivlin de hoofdspreker zijn bij een andere bijeenkomst in de Knesset die door de Knesset-leden dr. Ahmad Tibi en Nachman Shai georganiseerd wordt. Deze bijeenkomst zal zich richten tegen racisme, de verhoudingen tussen joden en Arabieren en de mogelijkheden voor een gezamenlijke toekomst.

Uittocht PvdA-Kamerleden begon in Almelo

In het kader van de gezamenlijke 100-jarige herdenking van de Armeense genocide bezocht het bestuur van de Aramese Beweging voor Mensenrechten vanmiddag het bestuur van de Armeense kerk in Almelo waar op 24 april dit jaar een herdenkingsmonument werd onthuld. Deze onthulling leidde tot een demonstratie van nationalistische Turken op 1 juni jl eveneens in Almelo en deze demonstratie leidde op haar beurt tot Kamervragen over de betrokkenheid van de Turkse regering bij deze demonstratie.

Ook de gemeente Almelo heeft hier onderzoek naar laten doen en volgens het bestuur van de Armeense kerk staan deze Kamervragen en het nog in uitvoering zijnde onderzoek in opdracht van de gemeente Almelo aan de basis van de aanscherpingen die de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (en ook van integratie), Lodewijk Asscher, vorige week aankondigde in het toezicht op de Diyanetmoskeeën en andere Turkse koepelorganisaties die op hun beurt leidden tot het uit de PvdA-fractie stappen of gezet worden van twee Tweede Kamerleden van Turkse afkomst.

Terug naar een progressief provinciaal internationaal beleid

Dit aflopende jaar hebben we op deze site melding gemaakt van twee gevallen van provinciale buitenlandpolitiek vanuit een rechtse invalshoek: een oproep om als provincie Vitens op de vingers te tikken nadat deze zich uit een Israëlisch waterproject had teruggetrokken en een veroordeling van de demonstratie van nationalistische Turken door als Provinciale Staten de Armeense genocide te erkennen. Vroeger was provinciale of lokale buitenlandpolitiek het domein van "links" en kwamen initiatieven daartoe altijd onder vuur te liggen omdat "wij als provincie cq. gemeente niet aan buitenlandpolitiek doen." Hoogste tijd om het initiatief weer terug te nemen, dus.

Een gelegenheid daartoe deed zich voor bij de vaststelling vandaag in Wierden van het GroenLinkse verkiezingsprogramma voor de Provinciale Statenverkiezingen op  18 maart 2014. Losjes gebaseerd op voorstellen voor "lokaal vredesbeleid" die vorig jaar voor de gemeenteraadsverkiezingen in Enschede waren voorbereid, werden vanuit Enschede in totaal vijf amendementen ingediend waarvan de drie volgende echt betrekking hadden op provinciaal internationaal beleid.

Hoe maak je een serieuze boodschap aantrekkelijk?

Na alle recente ophef over angstzaaiende "crimiclowns" had Enchede de afgelopen 48 uur de premierre van een "vredesclown".  Vanaf afgelopen woensdagmiddag tot vanmiddag 12 uur had Hebbes Abraha zijn tent opgeslagen op het grote Van Heekplein waar op dinsdag en zaterdag de kramen van centrale warenmarkt van Enschede staan opgesteld. Daar gaat hij op de foto met voorbijgangers en maakt kinderen aan het lachen.

Maar zoals een echte clown betaamt houdt hij ons ook een spiegel voor. Hebbes Abraha heeft een missie. Voorbijgangers roept hij op tot het vormen van een "Wereld-eenheid-redding-team". Een team om wereldleiders te laten praten over de werkelijke problemen van deze tijd: armoede, crisis en onrust.

Terug naar de basis. En haar identiteit. Maar welke?

Nadat afgelopen zomer duidelijk was geworden dat een doorstart van de voormalige militaire luchtmachtbasis Twenthe als burgervliegveld ”Enschede Airport” geen mogelijkheid bleek te zijn, stelden de provincie Overijssel en de gemeente Enschede een Commissie van Wijzen in die op 30 oktober jl. met een advies kwam waar vandaag in de Grolsch Veste door belanghebbenden en belangstellenden over gediscussieerd kon worden.

Het zwaartepunt van de opdracht aan en het uiteindelijk advies van de Commissie van Wijzen, die werd voorgezeten door voormalig werkgeversvoorzitter Bernard Wientjes, was een zodanige invulling van de voormalige luchtmachtbasis dat het een alternatief kon vormen voor de banenmotor die het burgervliegveld volgens de voorstanders voor het met hoge werkloosheidspercentages kampende Twente had zullen zijn. Immers, het uitgangspunt van de provincie Overijssel en de gemeente Enschede bij het streven naar een doorstart van het vliegveld luidde: “Het terrein van de voormalige vliegbasis dient te transformeren tot een vliegwiel voor een economisch sterker en duurzamer Twente.”

Mossawa verwijt Israëlische justitie laksheid

In het verlengde van het gisteren verstuurde persbericht, verspreidde het Mossawa-centrum vandaag het volgende persbericht:

Israëlische politiek gebruikt intimidatietactieken in tegen jongeren in reactive op de protesten in Kufr Kana en elders in het noorden van het land

Israëlische regering voedt de spanningen in het land

Van het in Haifa gevestigde Mossawa Centrum dat we tijdens onze studiereis door Palestina en Israël bezochten ontvingen we vandaag onderstaand persbericht:

Verklaringen van Netanyahu en andere ministers tegen de Arabische gemeenschap voedden de spanningen bij deze gemeenschap die een algemene staking heeft uitgeroepen nadat een Arabische burger is doodgeschoten door de Israëlische politie

Een lastige datum

“9/11” staat in ieders geheugen gegrift als een keerpunt in de geschiedenis. In de Amerikaanse datumnotatie staat het voor 11 september (2001); in onze eigen datumnotitie, die ook elders op het Europese vasteland gebruikelijk is, staat het voor 9 november. Maar welke 9 november? Breed uitgemeten was de viering van de val van de Muur, vandaag precies 25 jaar geleden. Een waar feest. Maar op andere plaatsen in Duitsland werd 9 november 1938 herdacht. Reichskristallnacht of Reichspogromnacht. Het markante beginpunt van de jodenvervolging door de nazi’s. Ingetogen stilstaan bij een van de zwartste bladzijden uit de Nederlandse geschiedenis. En om het nog ingewikkelder te maken was het in Groot-Brittannië vandaag “Rememberance Sunday”, de zondag voorafgaand aan de Wapenstilstandsdag 11 november 1918 waarop elk jaar de slachtoffers van de Eerste Wereldoorlog worden herdacht en dit jaar groter dan anders omdat het dit jaar precies 100 jaar geleden is dat de Eerste Wereldoorlog uitbrak.

Reactie vanuit Bethlehem op “Pauw”: de Israelische Muur

Naar aanleiding van de val van de Muur, dit weekend 25 jaar geleden, wordt vanavond de eerste aflevering van een programmareeks "De Muur" plaats over afscheidingsmuren die nu nog bestaan en/of de afgelopen 25 jaar zijn gebouwd. De reeks begint vanavond met de zogenaamde "vredesmuren" tussen protestantse en katholieke wijken in Belfast, maar in de reeks zal natuurlijk ook de Israëlische "veiligheidsmuur" op Palestijns grondgebied langskomen. In het televisieprogramma "Pauw" werd gisteravond aandacht aan deze programmareeks besteed en naar aanleiding van dit uitzending schreef Toine van Teeffelen het volgende bericht: 

Gisteren was er bij Pauw een item over de val van de Berlijnse Muur. Een aantal andere muren kwam eveneens aan bod, waaronder de Israelische Muur. Zoals gebruikelijk werd die muur verklaard met verwijzing naar het veiligheidsargument. De problemen voor de Palestijnse bevolking komen dan in de categorie van betreurenswaardige neveneffecten. Op zich kwam een van die effecten wel goed en schrijnend in beeld met het tonen van het huis van Claire Anastas, dat aan drie kanten omgeven is door de Muur rond het Graf van Rachel.

Arabische cultuur achtergesteld

Vandaag ontvingen we het onderstaande persbericht van het Mossawa Center dat we tijdens de studiereis naar Palesina en Israël hebben bezocht.

Israëlisch Commissie voor Onderwijs en Cultuur bespreekt de cultuur in de Arabische gemeenschap

Arabische gemeenschap blijkt geen infrastructuur te hebben voor bioscopen, musea, kunstgalerijen en conservatoria

Zwartepieten met de blik naar het oosten

Op de naar alle waarschijnlijkheid laatste zomerse dag van het jaar vond in een hoekje van boekhandel Broekhuis met boeken over gouden en zilveren serviezen en andere kunstvoorwerpen uit het 17de en 18de eeuwse Europa het eerder aangekondigde “Debat aan de Markt” plaats over de Zwarte-Pietdiscussie. Een debat over een debat derhalve, waaraan slechts tien mensen deelnamen. Kwam dat door het mooie weer, was het te zeer een taboe-onderwerp of “gaat het nergens over”. Is het een typische “Randstedelijke discussiepiet” die we volgens een ingezonden brief in het Twents onafhankelijke weekblad “de Roskam” maar beter links kunnen laten liggen en waarin staat: "Het lijkt een exclusief probleem te zijn van de (grote) randstedelijke steden. Daarom vraag ik me af of we ons in het oosten, noorden en zuiden van Nederland iets moeten aantrekken van het "dictaat" van een kleine groep westerlingen. (...) Het probleem speelt hier niet of nauwelijks. (...) Laten we Nederland duidelijk maken dat ook wij hier in Twente recht hebben op onze eigen visie en geen inmenging accepteren vanuit een landsdeel dat zo vaak denigrerend neerkijkt op "de provincie"."

De discussie over Zwarte Piet heeft zelfs in deze “bij ons in Twente is er niet aan de hand”-bijdrage een sterk “wij-zij”-karakter gekregen. Volgens diverse analisten van deze discussie komt de grootste razernij bij voorstanders van Zwarte-Piet-zoals-hij-nu-is niet zozeer voort uit het feit dat donkergekleurde mensen er problemen mee hebben, maar dat in hun ogen hypercorrecte witte Nederlanders zich ermee zijn gaan bemoeien. Dat is pas echt bedreigend voor wat velen als een belangrijk onderdeel van onze nationale Nederlandse identiteit zien. Al eerder meenden velen die door-en-door Nederlandse traditie van Sinterklaas te moeten verdedigen tegen de vanuit Amerika oprukkende Kerstman. Onze Sinterklaas is toch veel statiger en folkloristischer dan zo’n dikke domme alleen maar “ho-ho-ho” roepende Kerstman? En dan zou onze eigen door-en-door-Nederlandse Sinterklaas nu plotseling niet deugen?

Kamervragen met het oog op genocideherdenking volgend jaar

Vandaag hebben de buitenlandwoordvoerders van vijf verschillende Tweede Kamerfracties vervolgvragen naar aanleiding van “de demonstratie die op 1 juni plaatsvond op het Rembrandtveld in Almelo tegen de plaatsing van het herdenkingsmonument voor de Armeense genocide op het privé terrein van de Armeens Apostolische Kerk in Almelo”. De Tweede Kamerleden Omtzigt (CDA), Voordewind (ChristenUnie), Van der Staaij (SGP), De Roon (PVV) en Van Bommel (SP) hadden op 11 juni 2014 al 18 schriftelijke vragen gesteld over deze demonstratie en vooral over de rol die de Turkse overheid daar onder andere via de met Diyanet (het Turkse ministerie van godsdienstzaken) verbonden moskeeën bij speelde.

Deze schriftelijke vragen werden twee maanden later, op 10 september, door de regering beantwoord. In deze beantwoording stelt de regering vrij zuinigjes met betrekking tot de Turkse overheid:

“Nederland heeft de Turkse autoriteiten erop gewezen dat de kwestie van de Armeense genocide gevoelig ligt en Turkije opgeroepen verantwoordelijk om te gaan met deze situatie.”

en

“Het kabinet is van mening dat de gebruikte leuzen tijdens de demonstratie in Almelo niet bijdragen aan een oplossing van deze kwestie.”

Verbinden als opdracht

Hengelo profileert zichzelf graag als stad van verbindingen. Daarbij worden dan vooral de verkeersverbindingen bedoeld die Hengelo tot het centrale knooppunt van Twente maken, maar volgens Eddy Oude Wesselink zou het ook moeten gaan om verbindingen tussen mensen en groepen. Daar houdt het Hengelose Platform Levensbeschouwing en Religie zich mee bezig. Recent door het verschijnsel ”pelgrimage” in de verschillende tradities te bespreken, maar vanavond in de Openbare Bibliotheek van Hengelo door de multiculturele samenleving eens tegen het licht te houden. Deze komt de laatste jaren steeds weer negatief in het nieuws, maar de Hengelose cultureel antropoloog en sociaal pedagoog Han Sie Dhian Ho stelt dat beeld en werkelijkheid wat dat betreft niet met elkaar in overeenstemming zijn. Het thema van deze avond is dan ook: “En toch: harmonie overheerst!”

Han Sie Dhian Ho begint zijn inleiding met een verwijzing naar oud-premier Balkenende die zei dat een multiculturele samenleving niet iets was om naar te streven. Een vrij onzinnige uitspraak, want er is een multiculturele maatschappij en het is zaak om daar een samenleving van te maken. Balkenende wilde er een monocultuur van maken zoals Ferdinand en Isabella in 1492 van Spanje een monoculturele samenleving wilden maken waar alleen plaats was voor katholieken en waar na de inmiddels verdreven moslims ook de joden het land vóór 1 januari 1493 dienden te verlaten. Wij doen dan alsof deze joden vervolgens massaal naar het tolerante Amsterdam zijn getrokken, maar van de deze joden heeft slechts éénderde zich elders in Europa gevestigd. Eénderde is naar Marokko overgestoken en vormt daar nog steeds een grote joodse gemeenschap en éénderde werd door de Ottomaanse sultan uitgenodigd om naar Istanbul te komen. Het eerste voorbeeld van een regering die mensen die een dreigende genocide proberen te ontvluchten uitnodigt om naar haar land te komen. Daar kunnen we nog iets van leren.

Scepsis over democratische waarde(n) Europese Unie

De verkiezingen voor het Europees Parlement van 22-25 mei jl. lieten een sterke groei zien van anti-Europese en Eurosceptische partijen. De eersten behaalden 12% van de zetels; de laatsten 9%. Daarmee is het Euro-kritische blok in het Europees Parlement sterker dan ooit. Toch bleef dit resultaat achter bij de voorspellingen en door onderlinge tegenstellingen hebben de Euro-kritische partijen zich ook niet tot een echt blok in het Europees Parlement kunnen organiseren. De gevreesde politieke aardverschuiving bleef uit. Het was echter onder dit gesternte dat het bureau Studium Generale aan de Universiteit Twente samen met de studievereniging voor onder andere “Bestuurskunde” en “European Studies” voor vanavond een bijeenkomst over “Nationalism in the EU” had georganiseerd met als centrale vraag of “het nationalisme van Le Pen, Wilders en anderen een bedreiging vormt voor de Europese gemeenschap of dat de Europese Unie stabiel genoeg is om dit opkomend nationalisme te weerstaan”.

Deze vraag werd voorgelegd aan twee voormalige Bestuurskunde-studenten aan de UT die inmiddels beiden werkzaam zijn bij het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken. Heleen Bakker als hoofd van de afdeling Europees Buitenlandbeleid en Tony Agotha als hoofd van de afdeling Europese Integratie.

Ontkenning is onderdeel van genocide

Vanavond organiseerde de Aramese Beweging voor Mensenrechten (ABM) in het gebouw van Platform Aram een bijeenkomst met Anthonie Holslag over het “genocidaal proces van 1915 tot nu”. Aanleiding waren de onthulling van het herdenkingsmonument aan de Armeense genocide in Almelo, de protesten daartegen door Turkse nationalisten en de “waar maken ze zich druk over?”-reactie die je daarop hoorde, maar ook de expliciete weigering van toenmalig minister Timmermans om de genocide die in de zomer in Noord-Irak plaatsvond “genocide” te noemen. Bij beide gebeurtenissen, in Almelo en in de discussie met Timmermans, kwamen we genocide-onderzoeker Anthonie Holslag tegen en vandaag, precies 6 maanden vóór de 100-jarige herdenking van het begin van de genocide en op de Internationale Dag van de Verenigde Naties die 69 jaar geleden werden opgericht om de mensheid voor dergelijke gruweldaden te behouden sprak hij dus over het genocidaal proces.

Hij maakte meteen aan het begin van zijn inleiding duidelijk wat hij daarmee bedoelde. Hij was geen historicus en zou de genocide dus niet als een aaneenrijging van historische feiten en feitjes presenteren met voor getallen. Als antropoloog is hij vooral geïnteresseerd waarom mensen doen wat ze doen. In analyse is het genocidale proces dus meer dan een massamoord.

Conflicterende oorlogsherdenkingsculturen

In de Volkshochschule Ahaus vond vanavond een lezing plaats van de historicus Olaf Jessen over zijn boek “Verdun 1916. Urschlacht des Jahrhunderts”. Aan het begin van zijn inleiding stelde Olaf Jessen dat de 300 dagen durende Slag van Verdun in de Duitse en Franse herinneringscultuur inderdaad als “moeder aller veldslagen van de 20ste eeuw” wordt gezien, maar dat dat in andere landen anders ligt.

Zo herinnert zich een Turkse hoogleraar tijdens een onlangs gehouden internationale conferentie over de Eerste Wereldoorlog die met geen woord over de Armeense genocide sprak, maar woorden tekort kwam om over de Slag van Gallipoli te spreken. Hij vertelde vol vuur over een onlangs door de regering Erdogan geopend prestigieus museum dat de Slag van Gallipoli vooral herdacht als een laatste pan-islamitische slag tegen de christelijke kruisvaarders waarbij de laatsten smadelijk werden verslagen door de Ottomaanse legers die door islamitische soldaten uit alle windstreken zouden zijn samengesteld. Het viel Olaf Jessen wel op dat zijn Turkse collega met geen woord repte over het feit dat die uit alle windstreken samengestroomde moslims gewoon dienstplichtig militairen van het Ottomaanse leger waren en dat dat Ottomaanse leges haar overwinning mede te danken had aan de betrokkenheid van twee Duitse generaals die de Ottomaanse legerleiding adviseerden.

De strijd van de islam met zichzelf

Deze pagina is op verzoek van de inleidster verwijderd.

De gezamenlijke vijand is altijd één deur verder

Voor de tweede keer in anderhalf jaar was Kees van der Pijl, emeritus hoogleraar politieke wereldeconomie, in Enschede om te spreken over de geopolitiek achtergronden van een uitslaande brand. In mei 2013 ging het over Syrië; vanavond stond Oekraïne centraal. Toen men hem in zijn woonplaats Amsterdam vroeg waarom hij nu alweer helemaal naar Enschede moest, was zijn antwoord dat daar nu eenmaal een actieve vredesgroep zat die dit het kennelijke de moeite waard vond dit soort bijeenkomsten te organiseren.

Gorbatsjov zou onlangs gezegd hebben: “Het Westen heeft de wereld aan de rand van de afgrond gebracht door haar rücksichloze Oekraïne-politiek”. Van der Pijl zou dit enigszins willen nuanceren: hèt Westen als zodanig bestaat niet. Er is, ook ten aanzien van Oekraïne, een duidelijk onderscheid te maken in het Angelsaksische Westen (met name de VS en het VK) en het continentale West-Europa dat Donald Rumsfeld tijdens de Irak-oorlog van 2003 met de term “Old Europe” aanduidde en waarin Duitsland de dominante rol speelt.

Plechelmus maakt plaats voor Syrische christenen uit Hassaka

Of hij ook ooit in deze contreien is geweest, zal wel altijd een open vraag blijven, maar de naam van de Angelsaksaksische missionaris Plechelmus is sterk verbonden aan Twente. Hij heeft niet alleen zijn naam gegeven aan de Plechelmuskerk in Oldenzaal, maar aan talloze andere kerken in deze regio. Zo ook aan een Plechelmuskerk in Hengelo die een aantal jaren geleden echter werd gesloten. Kerksluitingen gaan ook niet aan Twente voorbij, hoewel de Syrische kerken in deze regio daar een positieve uitzondering op vormen.

De Hengelose Plechelmuskerk is inmiddels verbouwd tot nieuw onderkomen van de naastgelegen Rooms-Katholieke gelijknamige Daltonbasisschool. Dat betekent dat een noodgebouw van die basisschool vrijkwam en die opende vandaag de deuren als nieuw verenigingsgebouw van de Sint Georges Hassaka Vereniging. Deze vereniging bestaat uit een 60-tal gezinnen die afkomstig zijn uit de noordoost-Syrische stad Hassaka en die nu in Hengelo en omgeving zijn neergestreken.

Iraakse aartsbisschop over diversiteit, godsdienst en mensenrechten

Deze week was de Iraakse priester-dominicaan Yousif Thomas Mirkis in Nederland. Sinds begin dit jaar is hij Chaldeeuws-Katholiek aartsbisschop van Kirkuk en Sulaimaniya, het bisdom dat afgelopen zomer een enorme stroom vluchtelingen te verwerken kreeg vanuit Mosul en de daarnaast gelegen Vlakte van Nineve toen deze door ISIS onder de voet gelopen werden. Het door ISIS beheerste gebied grenst nu aan het aartsbisdom van Yousif Thomas Mirkis en voor de Aramese Beweging voor Mensenrechten (ABM) was dit alles aanleiding om Yousif Thomas Mirkis naar Enschede uit te nodigen om over de huidige situatie in Irak te spreken en over de mogelijke toekomst van christenen in Irak.

Het ene bezoek lokt het andere bezoek uit. En zoals het bezoek aan Nederland tot een bezoek aan Enschede leidde, zo leidde het bezoek aan ABM tot een bezoek aan de Opening van de schilderijententoonstelling “Uittocht en Vrouwen”, van Yousif Yacoub een 17 jaar geleden naar Nederland gevluchte Irakees. 

Oorlogstemming in de eigen samenleving

Nederland is in oorlog met de Islamitische Staat in Irak en Syrië en deze oorlog heeft ook een binnenlandse component waar aan de kant maatregelen worden genomen tegen ISIS-sympathisanten en (ronselaars van) Nederlanders die aan de jihadistische strijd willen deelnemen, maar waar ook in toenemende mate (andere) moslims worden aangekeken en aangesproken op de daden van ISIS. Hoe dat doorwerkt naar discriminatie en uitsluiting van andersgelovigen en moslims leek het thema te zijn van het vanmiddag gehouden “Debat aan de Markt”.

De inleiding werd gehouden door Marten Verheijen, senior klachtenconsulent van Artikel 1 Overijssel (voorheen het Antidiscriminatiebureau). Hij stelde dat “discriminatie” niet zomaar “onderscheid maken” is, maar dat de kern van discriminatie het teniet doen of aantasten van het samen leven op voet van gelijkheid is. Discriminatie is volgens artikel 90quater van het Wetboek van Strafrecht een misdrijf.

Oorlog is geen spelletje

Vandaag is uitgeroepen tot "Internationale Actiedag tegen Drones". Terwijl onder andere bij onze oosterburen massaal gehoor werd gegeven aan oproepen om in actie te komen tegen deze onbewapende gevechtsvliegtuigen, bleef de actie in Nederland beperkt tot de publicatie door Stop Wapenhandel van een rapport over de financiering van de ontwikkeling en productie van deze vliegende killer robots vanuit onze pensioensfondsen en tot een straatactie in Enschede. Deze staatactie komt ten dele voort uit het mini-symposium dat Enschede voor Vrede samen met de Wetenschapswinkel tijdens de afgelopen Vredesweek op 24 september over drones organiseerde.

"ISIS kan F16's neerhalen" stond vanochtend met chococaleletters op de voorpagina van de Telegraaf. Bij Trouw was vanochtend een uitgave van Artsen zonder Grenzen bijgesloten, "In de Frontlinie" genaamd. Dat geeft precies het probleem aan. Bij de oorlogen waarbij het Westen is betrokken worden de Westerse militairen zo ver mogelijk buiten het zicht en het bereik van "de vijand" gehouden. Zo beperkt het Westen zich in de oorlog in Irak en Syrië zoveel mogelijk tot bombardementen uit de lucht en krijgen Nederlandse militairen in eigen land de opdracht zich zo weinig mogelijk in het openbaar in uniform te tonen omdat ze anders doelwit zouden zijn. De enige Westerlingen die "de vijand" te pakken kan nemen zijn de Westerlingen die wel hulp op de grond proberen te bieden. Journalisten en hulpverleners zoals die van Artsen zonder Grenzen. Met afschuw werd ook vandaag weer gereageerd op de onthoofding gisteravond van de 47-jarige Britse hulpverlener Alan Henning door IS. Die afschuw is terecht. Maar dit soort laffe moorden hangen ook wel degelijk samen met het feit dat het Westen meer belang lijkt te hechten aan de veiligheid van haar militairen dan aan die van haar niet-militaire burgers, laat staan die van de burgerbevolking ter plaatse.

Protest tegen een oorlog

De geboortedag van Mahatma Gandhi, 2 oktober, is enkele jaren geleden door de Verenigde Naties uitgeroepen tot de "Internationale Dag van Geweldloosheid". Uitgerekend op deze dag stemde de Tweede Kamer in met de Nederlandse deelname aan aan de oorlog tegen IS in Irak en Syrië. Vooruitlopend op die instemming waren eveneens vandaag al Nederlandse F16's naar een luchtmachtbasis in Jordanië overgevlogen om zo snel mogelijk aan de bombardementsvluchten boven Irak deel te kunnen nemen. "Het draagvlak voor een militair missie is nog nooit zo groot geweest," kraaide minister Timmermans vandaag in de Tweede Kamer. In Enschede klonk echter een dissident geluid.

Daar organiseerden de Aramese Beweging voor Mensenrechten, Enschede voor Vrede, de Samenwerkende Democratische Organisaties, de Socialistische Partij afdeling Enschede en de Turks-Mediterrane Alawatische Vereniging TAAB in de Enschedese binnenstad een protestactie tegen deze oorlog en tegen de Nederlandse deelname hieraan. Aan deze protestactie, die op een nog kortere termijn georganiseerd moest worden dan de ook al korte termijn waarop de Tweede Kamer de zgn. artikel-100-brief moest behandelen, namen uiteindelijk zo'n 30 mensen deel. Aan het winkelend publiek op deze koopavond werd een flyertje uitgedeeld met de volgende tekst:

Grote gevaren uit het oosten

Voor de tweede keer binnen een jaar was Rob de Wijk uitgenodigd als spreker op een Studium Generale bijeenkomst aan de Universiteit Twente. Op 29 oktober 2013 ging het over “de wereld in 2050”, vanavond over “Conflict Areas Around the World”. In zijn introducerende woorden vertelde de coördinator van Studium Generale, Peter Timmerman, dat toen Rob de Wijk afgelopen mei werd gevraagd om deze avond in te leiden, niemand enige notie had van het neerstorten van de MH17 en überhaupt van het bestaan van ISIS die de afgelopen weken en dagen de kranten domineerden.

In zijn eerste woorden bestrijd Rob de Wijk meteen dat we de ontwikkelingen in Oekraïne en Noord-Irak niet hadden kunnen voorzien. Zo heeft hij in 1993 meegeschreven aande Prioriteitennota van het Nederlandse ministerie van Defensie waar hij in het hoofdstuk over de internationale veiligheidssituatie heeft geschreven “Potentieel het gevaarlijkst zijn de problemen in de verhouding tussen Rusland en Oekraïne inzake de Krim.” De strijd om de Krim heeft hij dus 21 jaar ervoor voorspeld.

Stellingname tegen de internationale strategie om ISIS te bestrijden

Vandaag stuurden de voorzitters van de Aramese Beweging voor Mensenrechten, Enschede voor Vrede, de Samenwerkende Democratische Organisaties en de Turks-Mediterrane Alawitische Vereniging TAAB namens hun alle in Twente gevestigde organisaties onderstaande gezamenlijke brief aan de leden van de Vaste Commissie Buitenlandse Zaken van de Tweede Kamer over de Nederlandse deelname aan de internationale strijd tegen IS cq. het besluit om Nederlandse F16’s naar Irak te sturen.

Met grote verontrusting volgen wij al geruime tijd de ontwikkelingen in Syrië, Irak en het aanpalende Turkije. Ontwikkelingen die afgelopen zomer weer een nieuwe fase zijn ingegaan door het offensief van de terreurorganisaties Islamitische Staat in Iraq en Syrië. Deze ontwikkelingen zorgden voor grote beroering onder de omvangrijke, uit deze regio afkomstige bevolkingsgroep van naar schatting 20.000 personen die in en rond Enschede woonachtig is en familie in Syrië heeft. Onder hen veel christenen, maar ook jezidi’s, alawieten, soennitische moslims, seculieren, etc. Vanuit onze ervaringen en verbondenheid met deze groepen richten we ons tot u met onze zorgen over de voorgenomen Nederlandse deelname aan de internationale strijd tegen IS.

De oorlog dichterbij

Deze laatste zaterdagmiddag van de Vredesweek begon met het verzamelen van handtekeningen voor het burgerinitiatief tegen kernwapens in de Enschedese binnenstad.

Daarna keren we 100 jaar terug in de tijd naar een verhandeling over de 100 jaar geleden uitgebroken Eerste Wereldoorlog in de Openbare Bibliotheek Enschede door Gerard Kocx.

Oorlog stopt niet bij de grens

Na een maand zaten we weer met Enschede voor Vrede en Pax Christi Bistum Münster in de Oase op de grens van Duitsland en Nederland. Vandaag was het een stuk droger dan toen en dus konden we vandaag wel rond het haardvuur zitten om ons met een grensoverschrijdend thema bezig te houden: het begin van de Eerste Wereldoorlog, deze nazomer 100 jaar geleden.

Dat lijkt een niet erg vanzelfsprekend thema voor een gezamenlijke bijeenkomst. Tijdens de Eerste Wereldoorlog was Nederland neutraal en probeerde de oorlog uit alle macht buiten de deur te houden. Daardoor hebben velen het idee dat de 100-jarige herdenking van het begin van de Eerste Wereldoorlog zoals dat in de landen om ons heen grootschalig plaatsvindt, hier in Nederland niet aan de orde is. Maar natuurlijk is de oorlog destijds niet geheel aan Nederland voorbijgegaan. Alleen al de enorme aantallen vluchtelingen die Nederland destijds moest opnemen hadden een grote impact op de toenmalige bevolking.

Oorlog in het Midden-Oosten

Terwijl de kranten vandaag volstaan met berichten over het besluit van de Nederlandse regering om actief deel te gaan nemen aan de oorlog tegen de Islamitische Staat in Irak en Syrië hoofdzakelijk door bombardementen uit te gaan voeren op gronddoelen in Irak, organiseren Enschede voor Vrede en de Turks-Mediterrane Alawitische Vereniging (TAAB) in het TAAB-gebouw in Hengelo een bijeenkomst met Meltem Halaceli over de door hemzelf opgetekende memoires van haar grootvader over zijn ervaringen als Arabisch-Alawitisch soldaat in het Ottomaanse leger ten tijde van de Eerste Wereldoorlog en de daaropvolgende Turkse Onafhankelijkheidsoorlog.

Meltem Halaceli is zelf in Twente geboren en opgegroeid als dochter van Arabisch-Alawitische ouders afkomstig uit Turkije. Dat leidt al snel tot verschillende identiteiten. Ben je nu Nederlandse, Arabische of Turkse? Een jaar of tien geleden is ze Arabische Taal en Cultuur gaan studeren aan de Universiteit van Amsterdam en toen zij na enige tijd, als enige in haar familie, niet alleen Arabisch kon spreken maar ook kon lezen kreeg ze van haar vader een in het Arabisch geschreven boekje dat hij van zijn vader, haar grootvader, had gekregen, maar dat hij nooit had kunnen lezen. Ook Meltem Halaceli had moeite het te lezen, omdat het boekje niet in het klassiek Arabisch was geschreven maar in een specifiek Noord-Syrisch dialect dat alleen in het huidige Zuid-Turkije wordt gesproken en overigens als dialect op het punt staat uit te sterven omdat veel in Zuid-Turkije levende Arabische-Alawieten in toenemende mate geturkificeerd (en overigens ook gesoennitiseerd) worden. Het dialect is ook nog maar nauwelijks gedocumenteerd. Er bestaan geen woordenboeken of verhandelingen over dit dialect en er zijn überhaupt maar weinig documenten in dit dialect geschreven omdat het in de Arabischtalige wereld gebruikelijk is om klassiek-Arabisch te schrijven los van hoe het in een specifieke regio wordt gesproken. Daardoor kunnen mensen in de Arabischtalige regio wel elkaars geschriften lezen, maar elkaar nauwelijks verstaan.

De oorlog op afstand houden

In zijn introductie tot het vanavond op de Universiteit Twente gehouden mini-symposium “De twee gezichten van drones” illustreerde avond-voorzitter, mede-organisator en Wetenschapswinkelier Egbert van Hattem de voor deze avond gekozen titel aan de hand van twee nieuwsberichten van vandaag. Aan de ene kant worden drones ingezet bij de deze dagen opgevoerde luchtaanvallen boven Irak en Syrië, aan de andere kant maakte Deutsche Post DHL vandaag bekend om met drones medicijnen van de Oostfriese stad Norden naar het Waddeneiland Juist te brengen. Civiel en militair gebruik van drones. En het vage grensgebied daartussen. Dat staat vanavond centraal.

De eerste inleidster is UT-onderzoekster Raffaella Carloni van de het laboratorium voor Mechatronica en Robotica. Zij legt uit dat een drone feitelijk een vliegende robot is. Een onbemand vliegtuig of helikoptertje dat onbemand vliegt en dat ofwel autonoom danwel op afstand aangestuurd doet. Het laatstgenoemde heet “human in the loop”, het eerstgenoemd “human out of the loop”. Er is echter ook een tussenvorm (“human on the loop”) waarbij sommige dingen autonoom worden gedaan en andere op afstand worden aangestuurd of waarbij op afstand kan worden ingegrepen.

Onbruikbare wapens uit een verouderde oost-west-tegenstelling

Vanavond was Krista van Velzen van vredesorganisatie PAX (voorheen IKV Pax Christi) uitgenodigd om in de Enschedese Ambassade voor Vrede (in de Wonne) te spreken over kernwapens. Kernwapens? Dat was toch jaren ’80 met twee grote demonstraties en een Volkspetitionement? Die dingen zijn toch verdwenen met het einde van de Koude Oorlog?

Helaas, niets is minder waar, aldus Krista van Velzen. De tweede grote kernwapenstaten van weleer hebben weliswaar hele batterijen kernwapens opgeruimd, maar ze beschikken nog steeds over een aantal duizenden kernwapens. Genoeg om elkaar en de aarde te vernietigen. Het bovenstaande plaatje maakt duidelijk dat er, zoals bekend, ook andere kernwapenstaten zijn maar de Verenigde Staten en de Russische Federatie (als opvolger van de Sovjet-Unie) bezitten nog steeds verreweg de grootste kernwapenarsenalen.

Groeiende wapenexport naar het Midden-Oosten

Vanavond vond in het gebouw van de Samenwerkende Democratische Organisaties (van mensen afkomstig uit Turkije) een Vredesweekbijeenkomst plaats over de groeiende wapenexport naar het Midden-Oosten. De bijeenkomst werd ingeleid door Wendela de Vries van de organisatie “Stop Wapenhandel” die onderzoek doet naar Nederlandse en Europese wapenhandel en daar actie tegen voert.

Wendela de Vries stelde het erg op prijs om over deze materie te spreken met een gemengd Nederlands/Turks publiek. Juist rond de rol van Turkije in de strijd in het Midden-Oosten is erg veel te doen en er wordt ook binnen de Nederlandse vredesbeweging intensief over gediscussieerd.

Universele Viering en Enschedese Verklaring van Vrede

“21 september” is door de Verenigde Naties uitgeroepen tot Internationale Dag van de Vrede. Voor het vijfde achtereenvolgende jaar organiseerden de Raad voor Levensbeschouwingen en Religies Enschede, de Raad van Kerken Enschede, de Wereldvredesvlam Twente en Enschede voor Vrede op deze dag een Universele Viering van de Internationale Dag van de Vrede. Thema was dit jaar “Vrede. Je moet het maar durven.”

Wethouder Eelco Eerenberg verrichtte ook hier de opening. Hij begon met het contrast tussen deze bijeenkomst en de streekderby tussen Heracles en FC Twente waar hij net vandaan kwam en die omgeven was van tekenen van geweld. De onderlinge aversie tussen de twee supporterslegioenen en de enorme politie-inzet die nodig was om een en andere in goede banen te leiden.