Helaas, niets is minder waar, aldus Krista van Velzen. De tweede grote kernwapenstaten van weleer hebben weliswaar hele batterijen kernwapens opgeruimd, maar ze beschikken nog steeds over een aantal duizenden kernwapens. Genoeg om elkaar en de aarde te vernietigen. Het bovenstaande plaatje maakt duidelijk dat er, zoals bekend, ook andere kernwapenstaten zijn maar de Verenigde Staten en de Russische Federatie (als opvolger van de Sovjet-Unie) bezitten nog steeds verreweg de grootste kernwapenarsenalen.
Colin Powell noemde deze arsenalen enkele jaren geleden volstrekt nutteloos. Waar ze in de Koude Oorlog dienden tot wederzijdse afschrikking is daarvan op dit moment nauwelijks sprake en die doctrine past ook niet in de huidige wereldsituatie, wat sommige analisten ook over de terugkeer van de Koude Oorlog denken te kunnen zeggen. Dat geldt ook voor de Amerikaanse kernwapens die op de Nederlandse luchtmachtbasis Volkel liggen; die waren bedoeld om naar Duitsland te vliegen om daar op het naar het westen oprukkende Rode Leger gegooid te worden. De regering van president Obama, die aan het begin van zijn presidentschap de Nobelprijs voor de Vrede kring voor zijn plannen om de kernwapens nu voor eens en altijd uit te bannen, heeft besloten om die kernwapens op Volkel te “moderniseren” zodat ze in de hedendaagse oorlogsstrategieën ingezet kunnen worden.
Ook PAX beschouwt de kernwapens niet langer als een (zeer riskant en te bekritiseren) instrument voor wederzijdse afschrikking, maar gewoon als bommen en benadrukt in haar nieuwste campagne de gevolgen van de daadwerkelijke inzet van die bommen. In die zin is deze nieuwe, internationale campagne beter te vergelijken met de recent gevoerde en tamelijk succesvolle campagnes tegen landmijnen en clusterbommen waarbij steeds de slachtoffers van die wapensystemen en de desastreuse gevolgen van de betreffende wapens op die slachtoffers werden uitgelicht.
Als je het over slachtoffers en gevolgen van kernwapens wil hebben, moet je terug naar 6 en 9 augustus 1945 toen twee kernbommen op de Japanse steden Hiroshima en Nagasaki werden gegooid. Zogenaamd om Japan op z’n knieën te krijgen, maar dat land lag toen feitelijk al in het stof te bijten en Krista van Velzen benadrukt dat het afwerpen van deze twee bommen door de Amerikanen vooral bedoeld was om aan de vooravond van de Koude Oorlog de Sovjet-Unie te intimideren.
Op de gevolgen van deze kernwapenaanval was niemand voorbereid en het Internationale Rode Kruis weet ook nog wel hoe ze, feitelijk voor het eerst in haar geschiedenis, machteloos moest toezien hoe ze niet in staat bleek te zijn om ook maar iets van hulp aan de slachtoffers aan te kunnen bieden. Het Internationale Rode Kruis is dan ook een belangrijke partner in deze nieuwe campagne tegen kernwapens.
Toen in 1945, kort na de kernwapenaanval op Hiroshima en Nagasaki, de Verenigde Naties werden opgericht, was één van de eerste resoluties die de VN aannam een verbod op kernwapens. Dat heeft weinig consequenties gehad en juist de vijf permanente leden van de VN Veiligheidsraad stelden alles in het werk om net als Amerika ook een kernwapen te ontwikkelen. Toen dat was gelukt, werd in 1968 het non-proliferatieverdrag gesloten dat aan de ene kant vooral “het vreedzaam gebruik van nucleaire kennis” (dat is: kernenergie) werd gepromoot en aan de andere werd overeengekomen dat geen andere landen dan de vijf landen die toen al kernwapens hadden deze mochten verwerven. Dat laatste is in feite een heel vreemde regeling die eigenlijk in strijd is met alle beginselen van (ook) het (internationaal) recht. In het internationaal recht zijn alle landen gelijk, dus waarom zou de een wel wat mogen en de ander niet. Een aantal landen heeft om deze reden het non-proliferatieverdrag dan ook niet getekend en heeft er in de jaren daarna ook alles aan gedaan om kernwapens te vervaardigen. Van India, Pakistan en Israël is dat algemeen bekend. Krista van Velzen wijst in dit verband nog even naar de betrokkenheid van deze Twentse regio die via de spionage-activiteiten van Abdul Qadir Khan aan de wieg staat van het Pakistaanse kernwapenprogramma en indirect ook aan de (vermeende) kernwapenprogramma’s van Iran en Noord-Korea. Het “Apartheidsdenken” dat in feite onder het non-proliferatieverdrag ligt, wordt nog eens extra benadrukt door het feit dat de blanke Zuid-Afrikaanse regering het Zuid-Afrikaanse kernwapenprogramma stopzette toen ze tot de conclusie kwam dat ze de macht binnenkort aan een zwarte meerderheidsregering zou moeten overdragen. “Stel je voor dat die kernwapens in handen zou krijgen…”
Na het stopzetten van het Zuid-Afrikaanse kernwapenprogramma heeft het hele Afrikaanse continent zichzelf “kernwapenvrij” verklaard. Dat geldt ook voor een groot aantal andere regio’s. Wereldwijd hebben zich 150 landen in regionaal verband kernwapenvrij verklaard. Dat is dan een schril contrast met de zogenaamde “beschaafde wereld” waar de NAVO nog altijd geen afstand heeft willen doen van haar kernwapendoctrine die bepaalt dat zelfs een eerste inzet (dus nog voordat de andere partij een kernwapen heeft ingezet) niet is uitgesloten. Om een gebaar te maken heeft de Nederlandse regering in NAVO-verband aangedrongen op transparantie, maar dat is een lachertje als je bedenkt dat de Nederlandse regering zelf niet wil zeggen of er nu wel of geen Amerikaanse kernwapens op Volkel liggen en dat de voormalige premiers Van Agt en Lubbers het Openbaar Ministerie op hun dak kregen toen zij die geheimzinnigheid daarover onlangs doorbraken.Net als bij de eerdere campagnes tegen landmijnen en clusterbommen zal ook een geslaagde campagne tegen kernwapens dus niet in de beschaafde wereld kunnen beginnen die deze wapens bezit en produceert, maar zal het appèl van diverse vredesgroepen, humanitaire organisaties zoals het eerdergenoemde Rode Kruis, en van andere landen (zoals de diverse kernwapenvrije staten op het zuidelijk halfrond) moeten komen. Twee jaar geleden is de International Campaign to Abolish Nuclear Weapons (ICAN) van start gegaan met een conferentie in Oslo waar 130 landen aan deelnamen. Vorig jaar, tijdens de tweede conferentie in Mexico, waren dat er 148 en in december 2014 zal de derde conferentie in Wenen plaats vinden. Zuid-Afrika heeft al aangegeven volgend jaar de vierde conferentie te willen organiseren en daar zouden dan ook de onderhandelingen van start moeten gaan over een volledige nucleaire ontwapening. Het initiatief ligt, anders dan bij de reguliere vergaderingen van de partijen bij het non-proliferatieverdrag, hier bij de landen die geen kernwapens hebben en die de stagnatie in de “vrijwillige” nucleaire ontwapening van de kernwapenstaten zat zijn.
In het Nederlands parlement is inmiddels, dankzij de positieverandering van het CDA, een meerderheid tegen kernwapens. De Tweede Kamer heeft een motie aangenomen tegen de voorgenomen modernisering van de Amerikaanse kernwapens op Volkel. De regering heeft die motie naast zich neergelegd omdat de Kamer niet over Amerikaanse kernwapens gaat. Vervolgens heeft de Tweede Kamer een motie aangenomen waarin ze een kernwapentaak voor de aan te schaffen JSF (die de bommen van Volkel te zijner tijd zou moeten afwerpen, zoals de huidige F16’s die taak ook hebben) uitsluit. De regering heeft aangegeven ook deze motie niet uit te zullen voeren, omdat ze daarmee de verplichtingen binnen het NAVO-bondgenootschap zou schenden. Dat laatste is onzin. Krista van Velzen wijst erop de Griekenland en Groot-Brittannië de Amerikaanse kernwapens die op hun grondgebied lagen al lang naar de VS hebben teruggestuurd en niemand heeft het over het niet nakomen van NAVO-verplichtingen. Noorwegen, Spanje en Litouwen zijn NAVO-bondgenoten die hebben besloten om geen kernwapentaak op zich te willen nemen. Ook daar hoor je niemand kritiek op uitoefenen. De bal ligt in dit verband dus echt bij de Nederlandse regering en deze moet ervan af gebracht worden zich steeds achter de NAVO te verschuilen.
Om die druk op te bouwen is PAX met een burgerinitiatief begonnen. Volgens peilingen blijft 90% van de Nederlandse bevolking van de kernwapens af te willen en dat moet dan maar eens zichtbaar gemaakt worden. De campagne is afgelopen maandag van start gegaan en tot dusverre zijn er al 5.000 handtekeningen gezet. Krista van Velzen roept de aanwezigen op om ook in Enschede en Twente handtekeningen te verzamelen en de straat op te gaan. We zitten niet meer in de jaren ’80, dus er zullen andere beelden vertoond moeten worden. Ook onder de 360 organisaties die in ICAN samenwerken zie je een verscheidenheid van oude rotten en jongeren. Van die nieuwe beelden laat ze er ook een aantal zien die beslist motiverend werken op de aanwezigen en aan het eind van de avond worden al plannen gesmeed om zeer binnenkort daadwerkelijk met deze campagne de straat op te gaan in Enschede.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten