Het ene bezoek lokt het andere bezoek uit. En zoals het bezoek aan Nederland tot een bezoek aan Enschede leidde, zo leidde het bezoek aan ABM tot een bezoek aan de Opening van de schilderijententoonstelling “Uittocht en Vrouwen”, van Yousif Yacoub een 17 jaar geleden naar Nederland gevluchte Irakees.
In zijn openingswoord vertelde Yousif Thomas Mirkis dat hij Yousif Yacoub nog kende uit de tijd dat ze beiden in Bagdad woonden en werkten. Waar Yousif Thomas Mirkis zich als theoloog en filosoof aan de universiteit van Bagdad inzet voor de dialoog de verschillende religies en culturen binnen Irak, weet Yousif Yacoub met zijn schilderijen de verschillen te overbruggen. Yousif Yacoub is Armeens christen, Yousif Thomas Mirkis Chaldeeuws-Katholiek christen en zo is er een nog veel grotere etnische en religieuze diversiteit in Irak. Een diversiteit die sommige groepen in Irak trachten teniet te doen, aldus Yousif Thomas Mirkis, die zich vervolgens liet rondleiden langs de tentoongestelde schilderijen.
De tentoonstelling met zeer indrukwekkende schilderijen is nog te zien tot vrijdag 24 oktober in de Openbare Bibliotheek van Enschede aan de Pijpenstraat.
Van de Pijpenstraat ging het vervolgens naar de Vlierstraat, naar het verenigingsgebouw van Platform Aram waar de bijeenkomst met de Aramese Beweging voor Mensenrechten zou plaatsvinden.
De bijeenkomst, waar meer dan 80 mensen bij aanwezig waren, werd geopend met het voorlezen van Jona 1 : 1-6.
Eens richtte de HEER zich tot Jona, de zoon van Amittai: Maak je gereed en ga naar Nineve, die grote stad, om haar aan te klagen, want het kwaad dat ze daar doen is ten hemel schreiend.’ En Jona maakte zich gereed, maar vluchtte naar Tarsis, weg van de HEER. Hij ging naar Jafo en vond er een schip met bestemming Tarsis. Hij betaalde de overtocht en ging aan boord om mee te varen naar Tarsis, weg van de HEER.Maar de HEER wierp een hevige storm op de zee, en de zee werd zo wild dat het schip dreigde te breken. De zeelieden werden bang, en ieder riep tot zijn eigen god om hulp. Ook gooiden ze, om het gevaar af te wenden, de lading in zee. Maar Jona was in het ruim van het schip afgedaald, was daar gaan liggen en in een diepe slaap gevallen. De schipper ging naar hem toe en zei tegen hem: ‘Wat lig jij hier te slapen! Sta op, roep je God aan! Misschien dat hij zich om ons bekommert, zodat we niet vergaan.’Hoewel de actualiteit van deze tekst volgens de organisatoren van de avond vooral ligt bij de (dreigende) vernietiging van Nineve (het huidige Mosul) en het slapen van hen die westwaarts zijn getrokken, haalt Yousif Thomas Mirkis uit deze tekst dat Jona de eerste ISIS-strijder in de geschiedenis was. Hij helpt zijn God graag een handje bij de vernietiging van een grote stad omdat ze daar kwaad doen in Gods en vooral in zijn ogen. In de rest van het bijbelboek zou ook blijken dat God wel, maar Jona geen genade kent en in conflict met zijn God komt op het moment als deze Nineve uiteindelijk niet vernietigt. Niet Nineve krijgt een lesje van God, maar Jona.
Er is nog een tweede les uit dit verhaal te lezen. Het is natuurlijk heel verleidelijk om als Iraaks bisschop nu een beschouwing te geven over de toekomst van Irak en de christenheid daar, maar, zo leert het verhaal van Jona, die liggen niet vast. De toekomst is afhankelijk van wat wij doen en de keuze die wij maken.
Yousif Thomas Mirkis is de Aramese Beweging voor Mensenrechten zeer erkentelijk voor de uitnodiging vanavond en prijst de organisatie dat zij het opkomen voor mensenrechten tot haar doelstelling heeft verklaart en zich hier ook met veel energie voor inzet. Het is ook veel beter om vanuit een mensenrechtenvisie naar de situatie in Irak en naar die van de christenen daar te kijken, dan met medelijden. Medelijden hoeft niet; wij zijn krachtige mensen in Irak en proberen ons daar wel te redden. Richt je zorgen om je medemens vooral ook op jezelf, je kinderen en de mensen waarmee je hier in Nederland samenleeft. En vergeet daarbij de mensenrechten niet, want een samenleving die de mensenrechten uit het oog verliest is zelf in gevaar.
Elke mensenrechtenorganisaties, en dus ook de Aramese Beweging voor Mensenrechten, weet dat de mensenrechten voor iedereen gelden en dus niet alleen voor een bepaalde etnische of religieuze groep, aldus Yousif Thomas Mirkis. En hij voegt daaraan toe: “Ik wil vanavond dus geen vragen over het uitsluitend helpen van christenen. Iedereen die onderdrukt wordt is onze zorg. Wat is de betekenis van het christen zijn als we ons niet bekommeren om de mensheid in het algemeen? We maken in Irak een enorme ramp mee, maar deze beperkt zich niet alleen tot christenen of alleen tot Irak.”
Het geweld in Irak is niet alleen een genocide tegen christenen. We staan tegenover een een besmettelijke ziekte. Een pandemie, zoals ebola. En zoals de medici nog geen behandeling van ebola hebben ontdekt, zo staan maatschappelijke wetenschappers tamelijk machteloos tegenover het virus van ISIS. Yousif Thomas Mirkis is net in Frankrijk geweest waar hij, in Straatsburg, destijds theologie en filosofie heeft gestudeerd, en daar heeft hij met politici, journalisten en theologen gesproken. Met elkaar hebben ze geprobeerd om duidelijkheid te krijgen. Wat is hier aan de hand en hoe moeten we dit duiden? Dat is ook de manier hoe we de bijbel lezen. Niet alleen de tekst begrijpen, maar deze ook duiden. Hoe luisteren we naar onze geschiedenis? En welke lessen kunnen we daaruit trekken om ons te wapenen tegenover ISIS? Met haat? Met vijandelijkheid? Dit soort primaire emoties, zo stelt Yousif Thomas Mirkis, moeten niet als eerste bij ons binnenkomen en zeker niet leidend zijn voor ons gedrag.
Vanuit de theologie is de christelijke metafoor voor de mensheid het zout. Dat moet uiteindelijk smelten en overal komen. Opgenomen worden in de rest om haar werk te kunnen doen. Dus, zo stelt Yousif Thomas Mirkis,vraag me asjeblieft niet om mijn gedachten over een veilige plek in Irak. Dat zijn gedachtenspinsels van politici en analytici waarvan de meesten niet eens in Irak wonen, maar gewoon lekker ver weg vanuit hun leunstoel ideeën en voorstellen de wereld in slingeren en daar steun voor proberen te verwerven. Maar voor Irak is dat geen oplossing. Wij zitten in ons aartsbisdom slechts 10 kilometer van ISIS vandaan en weten hoe hard Irak ons zout nodig heeft. Om terug te keren naar Jona: wees dus niet vijandig en vlucht ook niet weg.
De wereld heeft verschillende vormen van expertise nodig. Dus politici houden zich met de politiek bezig en de geestelijkheid met de kerk. De problemen beginnen als we dat beginnen te mengen. Zoals Jona ook deed.
Een probleem is het terugverlangen van de salafisten naar het verleden. Ze kijken niet naar de toekomst. Niet naar een beter bestaan van hun kinderen of van hun eigen mensen, maar keren zich af van de wereld en denken dat ze de waarheid in pacht hebben. Deze gedachtegang kun je niet bestrijden met kogels. Daar is veel meer voor nodig.
Het is ISIS inmiddels gelukt een gebied te veroveren dat vier keer zo groot is als Nederland. Om een parallel met het verleden te trekken: vergelijk het met de opkomst van de nazi’s in Europa. Toen moesten de joden een sterdragen. Nu krijgen de christenen door ISIS een “N” opgeplakt. Deze groepen mensen worden verdreven en vervolgd omdat ze anders zijn. Maar zowel het brute en onmenselijke geweld van nazi’s als dat van ISIS beperkt zich niet tot de bevolkingsgroepen waar ze het op gemunt hebben. De nazi’s zetten 75 jaar geleden de hele wereld in brand en doodden niet alleen 6 miljoen doden maar in totaal zo’n 50 miljoen burgers en militairen. Dat zou ISIS ook kunnen doen: het optreden van ISIS kan, in samenspel met allerlei andere spanningen rond het Midden-Oosten, heel goed leiden tot een Derde Wereldoorlog.
Onze zorg moet zich dus niet beperken tot de vraag hoe 400.000 Iraakse of 500.000 Syrische christenen in Europa komen, want dat is slechts een klein onderdeel van het gigantische probleem waar we ons thans voor geplaatst zien. We moeten ons op dit grotere plaatje richten. De mening van Yousif Thomas Mirkis daarover is a.s. zondagochtend 12 oktober 2014 om 11.30 uur te zien in het televisieprogramma IKON-huis op NPO 2.
Het toenemend extremisme raakt ons allemaal en daarom moeten we ons volgens Yousif Thomas Mirkis op drie dingen richten: leiderschap, diplomatie en samenlevingsopbouw.
Leiderschap is het nemen van je verantwoordelijkheid. En voor een land zou dat hetzelfde moeten zijn als voor je gezin. Leiderschap met zorg. Het tijdperk van de “revolutie” in het Midden-Oosten is voorbij. Maar dat geldt ook voor het tijdperk van militaire dictaturen; voor hen is de geest uit de fles. Ook het tijdperk van autoritair leiderschap, zoals het Midden-Oosten dat jarenlang gekend heeft, is voorbij. Het is eigenlijk niet meer voorstelbaar dat de zoon van de leider zijn vader automatisch kan opvolgen, zoals tot slechts een paar jaar geleden in veel landen in het Midden-Oosten heel vanzelfsprekend leek.
Het probleem in de Arabisch-islamitische cultuur is echter nog wel steeds dat in de eerste plaats naar de afkomst van de beoogd leider wordt gekeken en veel minder naar diens kwaliteiten. Daarom ook is de Arabische Lente mislukt; men probeerde de verkeerde mensen in leidende posities te plaatsen. En daarom ook is het Midden-Oosten op achterstand gekomen.
Het zijn juist de mensen die hoger opgeleid zijn en leiderschapskwaliteiten hebben maar die een verkeerde afkomst hebben en dus niet aan de bak komen die naar Europa of andere Westerse landen vluchten. Het zijn vaak geen arme sloebers, maar juist veelbelovende en getalenteerde mensen waarvan er in 2014 alleen al meer dan 30.000 bij Lampedusa en Malta in zee zijn verdronken. Weer Jona.
In het Midden-Oosten kunnen we al dat in zee gegooide talent eigenlijk helemaal niet missen, terwijl Europa al dat extra talent feitelijk niet nodig heeft. Bij het Europees Parlement heeft Yousif Thomas Mirkis eerder deze maand ervoor gepleit om bijvoorbeeld Iraakse parlementariërs stage te lagen lopen bij parlementen in Europa, zodat ze leren hoe je met leiderschap en politieke macht om zou moeten gaan ten dienste van de totale samenleving en niet alleen van jezelf of van jouw eigen kleine groep.
Leiderschap is het nemen van je verantwoordelijkheid. En voor een land zou dat hetzelfde moeten zijn als voor je gezin. Leiderschap met zorg. Het tijdperk van de “revolutie” in het Midden-Oosten is voorbij. Maar dat geldt ook voor het tijdperk van militaire dictaturen; voor hen is de geest uit de fles. Ook het tijdperk van autoritair leiderschap, zoals het Midden-Oosten dat jarenlang gekend heeft, is voorbij. Het is eigenlijk niet meer voorstelbaar dat de zoon van de leider zijn vader automatisch kan opvolgen, zoals tot slechts een paar jaar geleden in veel landen in het Midden-Oosten heel vanzelfsprekend leek.
Het probleem in de Arabisch-islamitische cultuur is echter nog wel steeds dat in de eerste plaats naar de afkomst van de beoogd leider wordt gekeken en veel minder naar diens kwaliteiten. Daarom ook is de Arabische Lente mislukt; men probeerde de verkeerde mensen in leidende posities te plaatsen. En daarom ook is het Midden-Oosten op achterstand gekomen.
Het zijn juist de mensen die hoger opgeleid zijn en leiderschapskwaliteiten hebben maar die een verkeerde afkomst hebben en dus niet aan de bak komen die naar Europa of andere Westerse landen vluchten. Het zijn vaak geen arme sloebers, maar juist veelbelovende en getalenteerde mensen waarvan er in 2014 alleen al meer dan 30.000 bij Lampedusa en Malta in zee zijn verdronken. Weer Jona.
In het Midden-Oosten kunnen we al dat in zee gegooide talent eigenlijk helemaal niet missen, terwijl Europa al dat extra talent feitelijk niet nodig heeft. Bij het Europees Parlement heeft Yousif Thomas Mirkis eerder deze maand ervoor gepleit om bijvoorbeeld Iraakse parlementariërs stage te lagen lopen bij parlementen in Europa, zodat ze leren hoe je met leiderschap en politieke macht om zou moeten gaan ten dienste van de totale samenleving en niet alleen van jezelf of van jouw eigen kleine groep.
Het tweede punt is diplomatie. Het voeren van de dialoog. Alleen dat brengt vrede. Yousif Thomas Mirkis vraagt de zaal welke staat volgens hen de meeste diplomaten over de wereld heeft uitgezonden. Een paar mensen weten het antwoord: het Vaticaan. Dat heeft diplomatieke vertegenwoordigers in 194 landen. Politieke dialoog is volgens Yousif Thomas Mirkis in staat om alle ziektes te genezen en de problemen tussen staten en groepen mensen weg te nemen.
Hierin schuilt ook het zojuist genoemde belang van de kennismaking met andere landen en andere praktijken. Het geeft een beter beeld van de ander en bestrijd hardnekkige vooroordelen die je kunt blijven koesteren als je alleen maar in je eigen groepje blijft rond bewegen. Dat is ook het grote belang om als migrant de taal van het gastland te leren spreken en met de mensen van het gastland te communiceren. Samenleven en communicatie creëren samen vriendschap.
ISIS wil daarentegen macht hebben zonder kennis te nemen van het andere. Zelfs soennieten die ISIS hebben verwelkomd hebben daar nu spijt van. ISIS wil namelijk geen discussie. Niet over religie en ook niet over politiek. In Mosul is nu een gevangenis voor soennitische imams die ISIS tegenspreken. Wie tegen het kalifaat opstaat wordt vervolgd, gevangen gezet of vermoord. Ook al ben je soenniet.
Ieder geloof, ook het christelijke, kan misbruikt worden en is vaak ook misbruikt. Daarom heeft Yousif Thomas Mirkis ook meermalen tegen zijn islamitische vrienden gezegd dat de kerk kennis in huis heeft om dit soort dwalingen tegen te gaan. Het evangelie van Marcus begint met de oproep van Johannes de Doper: “Bekeert u!” En dat geldt voor iedereen, niet alleen voor ISIS. Het belangrijkste van de bekering is de acceptatie van de medemens zoals deze is en wil zijn. Daar ligt het begin. Yousif Thomas Mirkis heeft een klein kaartje ontwikkeld met daarop een tekst over bekering die inmiddels in tientallen talen is vertaald; eerder deze week nog in het Nederlands.
Het derde punt waar we ons op moeten richten is het vormen van sociale structuren. Een soort “institutional design”. Er bestaat geen goed leiderschap zonder instituties. De kennis die Europa hierover heeft en over de opbouw van ervaring is heel belangrijk. Instituties zorgen ervoor dat de volgende generatie kan gaan staan op de schouders van de vorige en meer weet dan de vorige. Als je zoon of dochter niet meer weet dan jij, dan is er iets niet goed.
ISIS wil daarentegen macht hebben zonder kennis te nemen van het andere. Zelfs soennieten die ISIS hebben verwelkomd hebben daar nu spijt van. ISIS wil namelijk geen discussie. Niet over religie en ook niet over politiek. In Mosul is nu een gevangenis voor soennitische imams die ISIS tegenspreken. Wie tegen het kalifaat opstaat wordt vervolgd, gevangen gezet of vermoord. Ook al ben je soenniet.
Ieder geloof, ook het christelijke, kan misbruikt worden en is vaak ook misbruikt. Daarom heeft Yousif Thomas Mirkis ook meermalen tegen zijn islamitische vrienden gezegd dat de kerk kennis in huis heeft om dit soort dwalingen tegen te gaan. Het evangelie van Marcus begint met de oproep van Johannes de Doper: “Bekeert u!” En dat geldt voor iedereen, niet alleen voor ISIS. Het belangrijkste van de bekering is de acceptatie van de medemens zoals deze is en wil zijn. Daar ligt het begin. Yousif Thomas Mirkis heeft een klein kaartje ontwikkeld met daarop een tekst over bekering die inmiddels in tientallen talen is vertaald; eerder deze week nog in het Nederlands.
Het derde punt waar we ons op moeten richten is het vormen van sociale structuren. Een soort “institutional design”. Er bestaat geen goed leiderschap zonder instituties. De kennis die Europa hierover heeft en over de opbouw van ervaring is heel belangrijk. Instituties zorgen ervoor dat de volgende generatie kan gaan staan op de schouders van de vorige en meer weet dan de vorige. Als je zoon of dochter niet meer weet dan jij, dan is er iets niet goed.
Wat we echter zien in veel Derde-Wereldlanden, of deze nu islamitisch, hindoeïstisch of boeddhistisch zijn) is een diepe en groeiende afkeer van het Westen. En van de kennis die het Westen heeft verzameld en in boeken bijeen heeft gebracht. Afkeer van het Westen is misschien nog wel te begrijpen, maar het is buitengewoon dom en kortzichtig om je ook tegen die kennis uit Westerse boeken te verzetten. Een Iraans denker heeft een boek geschreven met als titel: “De zon schijnt het Westen”. Het meest prominent komt het verzet tegen Westerse boeken naar voren in de handelwijze en de naam van de Nigeriaanse terreurgroep “Boko Haram” dat zoveel als “boeken in de ban” betekent.
Dit verzet tegen Westerse boeken leidt ook tot verzet tegen Westerse vormen van onderwijs. Niet alleen Boko Haram, maar ook ISIS en de Taliban richten zich juist tegen het moderne onderwijs. Alleen jongens op koranscholen worden door hen gedoogd. Het Pakistaanse meisje Malala wilde toch naar school, ondanks het verbod van de Taliban. Een kind heeft tegen Taliban gevochten en ontving daarvoor vandaag de Nobelprijs voor de Vrede, zo memoreert Yousif Thomas Mirkis. Aan zijn uitnodiging om voor Malala te applaudisseren wordt door de zaal met overtuiging gehoor gegeven.
Het probleem is de afkeer van het zelfstandig en kritisch willen nadenken. En die leidt tot geweld. Ook, of misschien juist, religie aan dat gevaar blootgesteld. Dat geldt voor de islam maar ook voor elke andere religie. Veel mensen kijken bij religie alleen maar naar de ge- en verboden en niet naar de liefde tot God en de ander waarop elke religie is gebaseerd. Helaas, zo stelt Yousif Thomas Mirkis, hebben miljoenen in Europa zich van de religie afgekeerd. Maar juist diegenen die zich inzetten voor de mensenrechten, voor de rechten van ieder mens, voor de menselijkheid, die geven invulling aan waar het in de religie, ook de christelijke religie, om gaat. De sabbath is er voor de mens en de mens niet voor de sabbath, zo leert Jezus zijn discipelen. Het gaat om medemenselijkheid en niet om religieuze regeltjes. Het is juist de taak van het Westen om dat te benadrukken.
Om in vrede te kunnen leven hebben we dus verantwoordelijke leiders nodig, dialoog met anderen en een georganiseerde samenleving. Yousif Thomas Mirkis grijpt nog een keer terug naar de twee Wereldoorlogen die in de vorige eeuw op het Europese continent hebben gewoed. De oorzaak hiervan lag in een opeenstapeling van teleurstelling en ressentiment. Vooral tussen Frankrijk en Duitsland, maar de strijd die uit dat ongenoegen ontbrandde verspreidde zich over de hele wereld. En dat is nu precies het grote probleem in het Midden-Oosten. Ook daar is sprake van enorme teleurstelling en ressentiment. Meer dan genoeg om een Derde Wereldoorlog te laten ontbranden. Wat nodig is, is de heling van dat ongenoegen en daar zou Europa een rol in moeten spelen.
Twee jaar geleden kreeg de Europese Unie de Nobelprijs voor de Vrede, omdat ze al decennia geen oorlog kenden. Dat is vooral te danken aan de talloze groepen die zich na de twee verschrikkelijke wereldoorlogen hebben ingezet voor de mensenrechten, zoals ook de Aramese Beweging voor Mensenrechten dat doet.
Geloven zonder verstandig nadenken leidt tot bijgeloof en kortzichtigheid. In het Midden-Oosten of elders in de wereld is geen sprake van een strijd tussen christendom en islam, maar van een strijd tussen bijgeloof en geloven waarbij ook kritisch wordt nagedacht. We erven het geloof van onze ouders en voorouders, maar we moeten het voor onszelf passend zien te maken, aldus Yousif Thomas Mirkis.
En hij sluit af met de bijbelse woorden “Ga, en leef in vrede met je broeders en zusters.” Dat is de kern van het geloof. En dat is wat ons samen zou moeten brengen.
Om in vrede te kunnen leven hebben we dus verantwoordelijke leiders nodig, dialoog met anderen en een georganiseerde samenleving. Yousif Thomas Mirkis grijpt nog een keer terug naar de twee Wereldoorlogen die in de vorige eeuw op het Europese continent hebben gewoed. De oorzaak hiervan lag in een opeenstapeling van teleurstelling en ressentiment. Vooral tussen Frankrijk en Duitsland, maar de strijd die uit dat ongenoegen ontbrandde verspreidde zich over de hele wereld. En dat is nu precies het grote probleem in het Midden-Oosten. Ook daar is sprake van enorme teleurstelling en ressentiment. Meer dan genoeg om een Derde Wereldoorlog te laten ontbranden. Wat nodig is, is de heling van dat ongenoegen en daar zou Europa een rol in moeten spelen.
Twee jaar geleden kreeg de Europese Unie de Nobelprijs voor de Vrede, omdat ze al decennia geen oorlog kenden. Dat is vooral te danken aan de talloze groepen die zich na de twee verschrikkelijke wereldoorlogen hebben ingezet voor de mensenrechten, zoals ook de Aramese Beweging voor Mensenrechten dat doet.
Geloven zonder verstandig nadenken leidt tot bijgeloof en kortzichtigheid. In het Midden-Oosten of elders in de wereld is geen sprake van een strijd tussen christendom en islam, maar van een strijd tussen bijgeloof en geloven waarbij ook kritisch wordt nagedacht. We erven het geloof van onze ouders en voorouders, maar we moeten het voor onszelf passend zien te maken, aldus Yousif Thomas Mirkis.
En hij sluit af met de bijbelse woorden “Ga, en leef in vrede met je broeders en zusters.” Dat is de kern van het geloof. En dat is wat ons samen zou moeten brengen.
Vanuit de zaal wordt gevraagd of die 194 diplomaten die het Vaticaan in dienst heeft geen druk uit zouden kunnen oefenen op islamitische regeringen om zich sterker van ISIS te distantiëren en voor religieuze minderheden op te komen. Yousif Thomas Mirkis verwijst naar de pauselijke diplomaat Angelo Giuseppe Roncalli die in de jaren ’30 en ’40 van de vorige eeuw pauselijk ambassadeur was in Bulgarije, Turkije en Griekenland. Omdat Turkije tijdens de Tweede Wereldoorlog neutraal was, wist Roncalli toen vanuit dit neutrale land veel contacten op te bouwen met politici en diplomaten van beide strijdende partijen. In 1958 werd Roncalli gekozen tot paus Johannes XXIII en volgens Yousif Thomas Mirkis heeft hij als paus dankzij zijn uitgebreide netwerk in diplomatieke en politieke kringen, veel kunnen doen om te voorkomen dat het Varkensbaai-incident in 1962 reeds tot de Derde Wereldoorlog zou hebben geleid.
Als je de steun voor het gedachtengoed van ISIS in de Arabisch-islamitische wereld wil terugdringen dan zul je moeten werken met het onderwijs. En dat is een groot probleem in de Arabische wereld. Yousif Thomas Mirkis heeft zich in Irak ingezet voor een betere onderwijs met aandacht voor de religieuze en culturele verscheidenheid van het land. Hij betreurt het dat in de Koerdische Autonome Regio nu weer een ander, afwijkend onderwijssysteem is geïntroduceerd.
Hoewel Yousif Thomas Mirkis de vraag op voorhand had verboden, wordt deze toch gesteld: moeten christenen zich ook bewapenen tegen ISIS en zou het goed zijn om een autonoom christelijk gebied te creëren op de Vlakte van Nineve. In antwoord op de eerst vraag stelt Yousif Thomas Mirkis een tegenvraag: waarmee zou je je willen bewapenen? Met een geweer? Een machinegeweer? Een tank? Waarmee wil je ISIS bestrijden? Wat denk je daarvoor nodig te hebben? En hoe denk je jezelf te kunnen blijven verdedigen? Christenen leven niet op een eiland. Je zult op den duur altijd met anderen tot een vreedzame samenleving moeten komen. Het pleidooi om een autonome christelijke regio in de Vlakte van Nineve te vormen komt dan ook niet van christenen in Irak, maar van naar het Westen uitgeweken Iraakse en andere vluchtelingen. Jona’s. Willen ze nu werkelijk dat de christenen in Irak in een getto gaan wonen? Weten ze dan niet hoe het met de getto’s van Berlijn of Warschau is afgelopen? Hij nodige iedereen die een safe haven in Irak wil vestigen dan maar naar Irak moet komen en daar zelf maar in moet gaan wonen. Prima, ga je gang. Maar zolang je daar niet toe bereid bent moet je er je mond over houden.
Vanuit de Aramese Beweging voor Mensenrechten verklaart Aziz Beth Aho dat er juist over deze kwestie anderhalve maand geleden veel discussie isgeweest tussen de hongerstakers bij het station die voor zo’n safe haven in deVlakte van Nineve pleitten en ABM die de christenen in Irak al langer en stelselmatig had horen zeggen hier helemaal niets voor te voelen. De hele staat Irak is het land van de Iraakse christenen en niet enkel een klein gebiedje rond Nineve, aldus Aziz Beth Aho.
Een derde vragensteller brengt het punt in van de achterstelling van christenen en andere minderheden in Irak. Volgens hem hebben de christenen in Irak gaan ander wapen dan hun pen en zou de eenheid onder de christenen hen sterker maken. Yousif Thomas Mirkis wijst erop dat de eerste vluchtelingen die in Kirkuk aankwamen vanwege de gebiedswinst van ISIS sjiieten waren. Daarover heeft de kerk in Kirkuk zich ontfermd en Yousif Thomas Mirkis heeft daar ook de Iraakse media bij uitgenodigd. Een sjiitische imam verklaarde toen dat hij ontroerd was bij de constatering dat Irak als multiculturele samenleving kennelijk nog in leven was omdat door de christenen van Kirkuk geen onderscheid gemaakt werd in wie hulp nodig had.
Om het kwaad te kunnen bestrijden is het nodig om over je eigen schaduw heen te springen. Toen de discipelen aan Jezus vroegen waarom zij de boze geesten niet konden uitdrijven zei Hij hen dat ze meer moesten vasten en bidden. Een hongerstaking, zoals hier in Enschede uitgevoerd, is een krachtig middel. Het kan de wereld veranderen. Mahatma Gandhi heeft met vasten en bidden het Britse Rijk op de knieën gekregen. Alleen, zo constateert hij, krijgen wij in het Midden-Oosten niet mee wat hier in het Westen aan solidariteitsacties gebeurt en wordt, zo geeft hij de vragensteller gelijk, bij dit soort acties in eerste instantie gevraagd of het een katholieke of orthodoxe groep christenen was die deze actie uitvoerde.
Om het kwaad te kunnen bestrijden is het nodig om over je eigen schaduw heen te springen. Toen de discipelen aan Jezus vroegen waarom zij de boze geesten niet konden uitdrijven zei Hij hen dat ze meer moesten vasten en bidden. Een hongerstaking, zoals hier in Enschede uitgevoerd, is een krachtig middel. Het kan de wereld veranderen. Mahatma Gandhi heeft met vasten en bidden het Britse Rijk op de knieën gekregen. Alleen, zo constateert hij, krijgen wij in het Midden-Oosten niet mee wat hier in het Westen aan solidariteitsacties gebeurt en wordt, zo geeft hij de vragensteller gelijk, bij dit soort acties in eerste instantie gevraagd of het een katholieke of orthodoxe groep christenen was die deze actie uitvoerde.
Een vierde vragensteller stelde vast dat de leiders in de Arabische wereld aangestuurd worden door het Westen en dat daar een deel van het probleem zit. Yousif Thomas Mirkis is dat op zich wel met de vragensteller eens. Om bij de opmerking over de pen van e vorige vragensteller aan te sluiten: we maken onze eigen pennen niet in het Midden-Oosten en alles wat we ermee schrijven is ook niet meer van onszelf. Er is sprake van een grote ideeën armoede. Al meer dan 200 jaar heeft het Midden-Oosten geen grote filosofen meer voortgebracht. De enige denkers van naam waren de Libanees Kahlil Gibran en de Palestijn Edward Said. Maar beiden zijn naar de Verenigde Staten vertrokken en hebben daar hun belangrijkste werken geschreven.
Maar niet alleen de filosofie is in het Midden-Oosten verwaarloosd. Ook de geneeskunde, die ooit in Syrië hoog stond aangeschreven, is verwaarloosd. Het zelfstandig en kritisch nadenken staat op dit moment op een dieptepunt in het Midden-Oosten en dat werkt het fanatisme in de hand dat je daar nu overal tegenkomt. Daarom is beter onderwijs de beste remedie tegen ISIS en zijn aanhang. We moeten weer verder durven denken dan onze neus lang is.
Ter wille van de tijd worden nog vier andere vragen verzameld. Een eerste cluster heeft betrekking op de vervolging van christenen in het Midden-Oosten en het Armageddon dat voor de deur staat. Yousif Thomas Mirkis wijst erop dat Jezus ons zelf heeft voorspelt dat er moeilijkheden zullen zijn. Christenen dragen het kruis niet alleen als decoratie. Het kruis staat ook voor het lijden dat we op ons moeten nemen. En daarbij is het ook van belang om ons te realiseren dat ook Jezus het slachtoffer is geweest van religieus fanatisme. Christenen die Jezus willen blijven volgen, moeten zich dus verre houden van fanatisme.
Maar niet alleen de filosofie is in het Midden-Oosten verwaarloosd. Ook de geneeskunde, die ooit in Syrië hoog stond aangeschreven, is verwaarloosd. Het zelfstandig en kritisch nadenken staat op dit moment op een dieptepunt in het Midden-Oosten en dat werkt het fanatisme in de hand dat je daar nu overal tegenkomt. Daarom is beter onderwijs de beste remedie tegen ISIS en zijn aanhang. We moeten weer verder durven denken dan onze neus lang is.
Ter wille van de tijd worden nog vier andere vragen verzameld. Een eerste cluster heeft betrekking op de vervolging van christenen in het Midden-Oosten en het Armageddon dat voor de deur staat. Yousif Thomas Mirkis wijst erop dat Jezus ons zelf heeft voorspelt dat er moeilijkheden zullen zijn. Christenen dragen het kruis niet alleen als decoratie. Het kruis staat ook voor het lijden dat we op ons moeten nemen. En daarbij is het ook van belang om ons te realiseren dat ook Jezus het slachtoffer is geweest van religieus fanatisme. Christenen die Jezus willen blijven volgen, moeten zich dus verre houden van fanatisme.
Een tweede cluster heeft betrekking op het feit dat als je met moslims discussieert over ISIS, je te horen krijgt dat ISIS niets met de islam te maken heeft en ISIS-aanhangers eigenlijk geen moslim zijn. Dan ben je uitgediscussieerd. Yousif Thomas Mirkis erkent de moeilijkheid die hierachter schuil gaat en benadrukt nog eens dat je het in de interreligieuze dialoog niet moet hebben over de godsdienstige regeltjes en leerstellingen maar over de liefde tot de medemens, de humaniteit en de mensenrechten. Daar kun je de moslims die je in je omgeving spreekt wel op aanspreken.
Ondertussen is onder de aanwezigen een collecte gehouden voor het humanitaire werk van de kerken in het diocees van Yousif Thomas Mirkis. Op voorhand en mede dankzij een bijdrage van Syria’s Request Hulpactie heeft de organisatie al een cheque gemaakt waarop het bedrag van € 1.000 is aangegeven. Het werkelijke bedrag dat aan het eind van de avond aan Yousif Thomas Mirkis kan worden meegegeven blijkt echter € 1.302,72 te zijn, plus $ 9, plus ₤ 1.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten