Islam in het Licht van Vrede

Vandaag, twee dagen voor het begin van de Ramadan, vond in Enschede de laatste “ontmoeting in het licht van vrede” van dit seizoen plaats rond de islam. De bijeenkomst werd ingeleid door de (waarnemend) imam en andere betrokkenen van de bij de Islamitische Stichting Nederland aangesloten Enschedese Selimiye Moskee.

Islam, zo vertelden zij, is een levenswijze; van moslims worden bepaalde handelingen verwacht. Verder gaat de islam uit van de eenheid van God en de gelijkheid van alle mensen. Dat laatste ongeacht huidskleur, taal en geloof. Vrede binnen de islam betekent vrede met jezelf, maar ook met je omgeving en met God. Vrede is een belangrijk begrip binnen de islam. Het woord “islam” is zelfs afgeleid van het Arabische woord “salaam” dat “vrede” betekent. Het betekent ook “overgave”.

De islam leert dat soms geweld nodig is om de vrede te kunnen handhaven. Vrede en harmonie zijn soms niet in het voordeel van iedereen en soms is het geboden om te vechten tegen onderdrukking. Vrede en gerechtigheid dienen samen te gaan en vergen soms geweld.

Vervolgens werden enkele vredesteksten uit de Koran voorgelezen:

Al Baqarah 208 en 209 – OPROEP TOT EENHEID ONDER DE MOSLIMS

Oh gij die gelooft
treedt binnen in de
vreedzaamheid altezamen
en volgt niet in de voetstappen
van de Satan.
Hij is voor u een
klaarblijkende vijand.

Doch indien gij misstapt
nadat bewijstekenen
tot u gekomen zijn
weet dan
dat God geweldig is en wijs.

Al Baqarah 256 – GODS GROOTHEID

Er is geen dwang
in de godsdienst.
De rechtgerichtheid
is duidelijk onderscheiden
van de verdoling.
Wie dan ongelovig
is aan de Taghut [Satan of afgoden]
en gelooft in God
die grijpt het stevige
handvat aan
dat onverbrekelijk is.
God is horend en wetend.

Al Maidah 32, 33 en 34 – KAÏN EN ABEL

Deswege hebben Wij
voorgeschreven
aan de zonen Israëls
dat wie een ziel doodt
anders dan wegens
een andere ziel
of wegens verderfbrenging
op aarde
is alsof hij gedood had
de mensen altezamen
en dat wie haar
tot leven brengt
is alsof hij tot
leven gebracht had
de mensen altezamen.
En reeds zijn Onze
boodschappen
tot hen gekomen
met de bewijstekenen.
Maar toen werden velen
hunner daarna
overmoedig op de aarde.

Doch de vergelding van hen
die God en Zijn
boodschapper bestrijden
en zich beijveren
verderf te brengen in het land
is dat zij ter dood
gebracht worden
of gekruisigd
of dat hun handen en voeten
worden afgekapt van
weerszijden
of dat zij uit het land
verbannen worden/
Dat is voor hen vernedering
in het nabije leven
en voor hen
is in het latere leven
een ontzaglijke bestraffing.

Behalve degenen
die tot inkeer komen
voordat gij macht
over hen krijgt.
Weet dan dat God
vergevend en barmhartig is.
O gij die gelooft
vreest God
en tracht naar een middel
om tot Hem te geraken
en beijvert u op Zijn weg
Wellicht zult gij wèl-varen.

Al Hoedjoeerat 13 en 14 – DE PROFEET AANGEMOEDIGD

Of zij zeggen:
Hij heeft het verzonnen.
Zeg:
Komt dan aan
met tien soera’s daaraan gelijk
die verzonnen zijn
en roept aan wie gij kunt
buiten God
indien gij oprecht zijt.

Indien zij u dan niet van
antwoord dienen weet dan dat
het nedergezonden is met de
kennis van God en dat er geen
god is dan Hij.
Zult gij dan overgegevenen
worden?

Al Imran 135 en 136 – AANBEVELINGEN GERICHT TOT DE GELOVIGEN

God bemint hen die wèl-doen
en die wanneer zij bedreven
een zedeloze daad of onrecht
deden aan zichzelven
God gedenken
en Hem om vergeving vragen
voor hun boosheden
en wie vergeeft de boosheden
anders dan God?
Zij die niet volharden
in wat zij bedrijven
terwijl zij toch beter weten

diegenen
hun vergelding is vergeving
van hun Heer
en Gaarden waar onder
door rivieren stromen
eeuwig levend daarin.
En heerlijk is het loon
van de bewerkers daarvan.

Na het voordragen van deze teksten werden de maanden van het islamitisch jaar doorgenomen en de gebeurtenissen die in deze maanden plaats vonden. De islamitische kalander blijkt vier maanden te hebben waarin bloedvergieten en vechten verboden werd, namelijk de eerste, de zevende, de elfde en de twaalfde maand. De twaalfde maand is de maand van de bedevaart, de Hadj. De Ramadan is de negende maand.

Dat riep de vraag op waarom er in de strijd die in het Midden-Oosten en op dit moment vooral in Syrië plaatsvindt, juist op de Ramadan gefocust wordt om een wapenstilstand af te laten kondigen en niet op de traditionele heilige maanden waarin niet gevochten zou mogen worden. Het antwoord dat werd gegeven luidde dat de Ramadan de maand was om tot inkeer te komen en kennelijk was dat de bedoeling van de wapenstilstand waartoe opgeroepen werd.

Een andere vraag was of de strijd die in het Midden-Oosten tussen soennieten en sji’ieten werd gevoerd ook in Nederland speelde. Of bestond dat onderscheid hier niet? Door de vertegenwoordigers van deze soennitische moskee-vereniging werd uitgelegd dat er meerdere sji’itische stromingen zijn en de sji’ieten in Nederland een kleine minderheid vormen waarvan sommigen ‘gewoon’ de soennitische moskee bezoeken. De strijd in het Midden-Oosten is in de eerste plaats een politieke strijd en geen religieuze. Ook het verschil tussen soennieten en sji’ieten was niet primair theologisch maar ging om de opvolging van de profeet Mohammed, waarbij de soennieten stonden voor het kiezen van de opvolger en daarmee voor een eerste vorm van democratie en sji’ieten de familieverwantschap lieten prevaleren.

Een volgende vragensteller herkende in de opmerkingen die gemaakt werden over de noodzaak om onder bepaalde omstandigheden met geweld de vrede en ook het recht te handhaven, de traditie van de “rechtvaardige oorlog”. Stelt de islam ook nadere voorwaarden aan de oorlogvoering? Volgens de inleiders zijn binnen de islam alleen verdedigingsoorlogen gerechtvaardigd. Je mag dus niet, zoals nu door ISIS en andere terroristische groepen gebeurt, mensen afslachten omdat je het niet met hen eens bent.
 

Tot slot zijn er ook nog diverse vragen over de melodieën waarop de Koran gereciteerd wordt en over de verhouding van de islam tot de moderne wetenschap.