Vanmiddag vond de opening van de Stadsherberg plaats. Buiten met de traditionele “oale roop” van de Midwinterhoorn die van de eerste zondag van de Advent tot Driekoningen in heel Twente te horen is.
Binnen met een iets minder traditioneel optreden van singer-song writer Sasja van Oord. Dit laatstgenoemde optreden was geregeld door de Wereldvredesvlam die ook vredeskaarten verspreidde die de aanwezigen naar een dierbare kunnen toezenden.
Na de warme klanken van een jonge singer-songwriter was het tijd voor een even warm al vurig betoog van oud-politicus en Jan Terlouw. De vijftachtigjarige die door een even gloedvol betoog onlangs bij De Wereld Draait Door zijn comeback weer had gemaakt en op grond van dat optreden ook was uitgenodigd.
Hij nam het toestromende publiek mee door de tijd en begon 4,5 miljard geleden bij het allereerste begin, beschreef de vorming van de Atlantisch Oceaan om stil te staan bij het feit dat 65 miljoen jaar geleden het koolstofdioxine gehalte in de atmosfeer net zo hoog was als thans en dat het toen vijf graden warmer was dan nu. De aarde heeft even tijd nodig, zo hield hij zijn publiek voor, maar over een enkele tientallen jaren zullen we opwarming wel meemaken en dan is maar de vraag hoe lang het weer gaat duren voordat die temperatuur weer zakt.
Wetenschap en technologie ontwikkelingen zich steeds sneller en zijn bijna niet bij te houden. Toch lukt het de mensheid wel steeds om gelijke tred te houden en heel snel aan deze nieuwe technologie gewend te raken. Ook onze kennis over de gevolgen van de technologie voor natuur en milieu en het mondiale ecosysteem neemt heel snel toe, maar hier willen we eigenlijk niet aan. De acceptatie van die nadelige effecten gaat een stuk trager dan die van de nieuwste technologische snufjes.
En dat is jammer, aldus Terlouw, want als we die nadelige gevolgen onder ogen zouden zien dan zouden we misschien meer energie steken in het zoeken naar oplossingen. En naar zijn stellige overtuiging is het broeikaseffect dat ontstaat door ons grootschalige verbruik van fossiele brandstoffen heel goed oplosbaar. Door slechts een deel van de Sahara in te richten als één grote zonnecollector is het hele wereldenergieprobleem op te lossen. En al die zonnecollectoren hoeven uiteindelijk niet eens in de Sahara te staan, want er zijn wereldwijd meer woestijnen waar een dergelijke opstelling lonend kan zijn. Technisch is het mogelijk; het ontbreekt ons enkel aan politieke wil en samenwerking, aldus Terlouw.
Als hem in de later discussie onder partijgenoot-wethouder Eelco Eerenberg wordt voorgehouden dat het wel erg gemakkelijk is om naar de Sahara te wijzen als burgers, zoals in Enschede, geen windmolens in hun achtertuin willen hebben, pleit hij ervoor om met die mensen dan samen op zoek te gaan naar andere oplossingen. We zijn heel goed geworden in het roepen dat we iets niet willen, maar er wordt nauwelijks meer een beroep op ons gedaan om mee te denken over alternatieven. Sinds de val van de Muur en het door Fukuyama gepropageerde einde van de geschiedenis houden politici de burger voor dat er geen alternatief is en ontbreekt de ideeën-discussie in het politieke debat. Politici durven het niet meer te hebben over idealen laat staan over ideologieën. De politiek laat het naar het oordeel van Terlouw veel te veel aan de markt over en dat leidt tot een ongecorrigeerd kapitalisme dat de problemen niet oplost, maar alleen maar groter maakt. Dat geldt voor het milieuprobleem dat niet opgelost kan worden zonder vastberaden politiek ingrijpen, maar ook voor het sterk toegenomen verschil tussen arm en rijk.
En daar zit nog een ander nadelig effect van onze wetenschappelijke en technologische vooruitgang: het effect op de menselijke samenleving. Door de nieuwe technologieën zijn we individualistischer geworden en denken we elkaar niet meer nodig te hebben. Maar dat is een misvatting: de mens is een sociaal wezen. Terlouw haalt Robert Putnam aan die in zijn studie “Bowling Alone” laat zien dat mensen die niet bij een groep horen een twee keer zo grote stervenskans hebben als mensen die dat nog wel doen.
We moeten weer terug naar het idee van een samen-leving om samen de schouders eronder te zetten en problemen op te lossen, aldus de oud-politicus die vijf jaar geleden door IKV Pax Christi nog tot Minister van Vrede was benoemd. Hij prees in dit verband ook het initiatief van de gemeente Enschede om juist in zo’n week waarin alle overheidsdiensten gesloten waren het Stadhuis open te stellen als ontmoetingsplek voor de bevolking.
Samen-leven, zo ging Terlouw verder, is ook gebaseerd op vertrouwen in elkaar. Ook hier toont wetenschappelijk onderzoek aan dat op plekken waar mensen elkaar vertrouwen alles veel beter loopt terwijl op plekken waar mensen elkaar wantrouwen dingen aantoonbaar slechter gaan. Bij De Wereld Draait Door had hij het in dit verband over het touwtje dat mensen tot in de jaren ’50 nog uit de brievenbus lieten hangen om anderen in staat te stellen de deur te openen. Terlouw meldt dat hij bijna bedolven raakte onder Kerst- en Nieuwjaarskaarten met een afbeelding van een voordeur met een touwtje uit de brievenbus.
En daar zit nog een ander nadelig effect van onze wetenschappelijke en technologische vooruitgang: het effect op de menselijke samenleving. Door de nieuwe technologieën zijn we individualistischer geworden en denken we elkaar niet meer nodig te hebben. Maar dat is een misvatting: de mens is een sociaal wezen. Terlouw haalt Robert Putnam aan die in zijn studie “Bowling Alone” laat zien dat mensen die niet bij een groep horen een twee keer zo grote stervenskans hebben als mensen die dat nog wel doen.
We moeten weer terug naar het idee van een samen-leving om samen de schouders eronder te zetten en problemen op te lossen, aldus de oud-politicus die vijf jaar geleden door IKV Pax Christi nog tot Minister van Vrede was benoemd. Hij prees in dit verband ook het initiatief van de gemeente Enschede om juist in zo’n week waarin alle overheidsdiensten gesloten waren het Stadhuis open te stellen als ontmoetingsplek voor de bevolking.
Samen-leven, zo ging Terlouw verder, is ook gebaseerd op vertrouwen in elkaar. Ook hier toont wetenschappelijk onderzoek aan dat op plekken waar mensen elkaar vertrouwen alles veel beter loopt terwijl op plekken waar mensen elkaar wantrouwen dingen aantoonbaar slechter gaan. Bij De Wereld Draait Door had hij het in dit verband over het touwtje dat mensen tot in de jaren ’50 nog uit de brievenbus lieten hangen om anderen in staat te stellen de deur te openen. Terlouw meldt dat hij bijna bedolven raakte onder Kerst- en Nieuwjaarskaarten met een afbeelding van een voordeur met een touwtje uit de brievenbus.
Zo'n bijeenkomst warmt je niet alleen op, maar geeft je ook vleugels...
Geen opmerkingen:
Een reactie posten