woensdag 28 oktober 2015

Europese samenwerking wordt vooral hechter na de crises.

In het gebouw van de Enschedese loge van de Odd Fellows vond vanavond een goedbezochte Open Avond plaats met de Twentse hoogleraar Europa-studies Nico Groenendijk. Zijn inleiding had de titel meegekregen: “Van crisis naar crisis: de Europese Unie in zwaar weer”.


Groenendijk maakte meteen al duidelijk dat het beeld van de vele crises waar de EU op dit moment mee worstelt misleidend is. Er is geen sprake van een existentiële crisis binnen de EU en de geschiedenis laat zien dat de EU veelal alleen maar sterker, zij het soms in een bepaalde richting bijgesteld, uit de verschillende crises tevoorschijn komt.

dinsdag 27 oktober 2015

Een grensoverschrijdend wetenschappelijk debat

Waar stichting VEDAN gisteren politici uit Duitsland en Nederland aan het woord liet over de toekomst van Urenco waarbij het probleem van nucleair afval zijdelings een rol speelde, organiseerden Studium Generale en de Wetenschapswinkel van de Universiteit Twente vandaag samen met stichting Huize Aarde en het Koninklijk Instituut van Ingenieurs een wetenschappelijk debat met deskundigen uit Duitsland en Nederland over een ander probleem dat in deze regio aan weerszijden van de grens speelt: de zoutcavernes die ontstaan ten gevolge van de zoutwinning in deze regio. Eerder dit jaar organiseerde Enschede voor Vrede hierover al een Vredestuin-bijeenkomst (eveneens met (ervarings)deskundigen van beide zijden van de grens) en het idee van een mini-symposium met Studium Generale en de Wetenschapswinkel was ook al eerder dit jaar door Enschede voor Vrede uitgevoerd. Een belangrijk verschil was echter het aantal sprekers en om deze allen plaats te kunnen bieden de omvang van het symposium dat reeds ’s middags begon in het Design Lab en ’s avonds werd voortgezet in het kader van het reguliere Studium Generale programma. Beide onder de titel: “Mind the gap: sink holes in Twente”.


Aanleiding was de sink hole die in 1991 optrad aan de Enschedese Havenweg in Hengelo waardoor de daar gevestigde zoutindustrie van AkzoNobel plotsling werd geconfronteerd met een door haar veroorzaakt probleem dat ze ook diende te helpen oplossen. Volgens de voorzitter van de middagdiscussie, Wetenschapswinkelier Egbert van Hattem, was dat in de kern ook het discussie-onderwerp: de maatschappelijke verantwoordelijkheid van het bedrijfsleven.

maandag 26 oktober 2015

Een grensoverschrijdend politiek debat

Misschien is het beter om politieke debatten over grensoverschrijdende kwesties niet in Brussel of Straatsburg te voeren, maar gewoon aan de grens waar ze spelen. Zo gebeurde in ieder geval vanavond in Almelo waar een lid van Nederlandse Tweede Kamer en een lid van de Bonsdag de degens kruisten over de vraag of het Duits-Nederlands-Britse uraniumverrijkingsconcern Urenco nu beter verkocht of gesloten zou kunnen worden. Alleen de Britse politiek ontbrak nog, maar de politieke contexten aan weerszijden van de grens waren al onderscheidend genoeg om er een interessante avond van te maken, ondanks het feit dat de twee politici op Europees niveau eigenlijk partijgenoten van elkaar waren.

de avond valt over Urenco Almelo

Op de vraag van avondvoorzitter Henk Nijhof wie van de bijna 40 aanwezigen 37 jaar geleden in de grote demonstratie in Almelo tegen de komst van de Urenco-fabriek had meegelopen stak bijna een derde zijn of haar hand op. Van de anderen was een groot deel nog te jong om 37 jaar geleden meegelopen te hebben.

zondag 25 oktober 2015

Het Oost-Nederlands grensgebied als strijdtoneel

Soms is het nuttig om de noodzaak van de inzet voor vrede te onderstrepen door de herinneringen aan de oorlog tot leven te wekken. Een kleine maand na het Debat aan de Markt waarmee het inhoudelijke deel van de Vredesweek werd afgesloten, stond het Debat aan de Markt vanmiddag in het teken de oorlogsherinneringen. Inleider was Han Brummelman, auteur van het één jaar eerder verschenen boek “Onder de vliegroute - oorlog en luchtbescherming te Haaksbergen”.


Brummelmans vader was directeur van het gemeentelijk energiebedrijf van de gemeente Haaksbergen en werd al vóór het daadwerkelijke uitbreken van de Tweede Wereldoorlog aangesteld als hoofd van de Luchtbescherming binnen de gemeente Haaksbergen. Zijn werk bestond er tijdens de Tweede Wereldoorlog vooral uit om neergehaalde of neergestorte vliegtuigen op te zoeken en op te ruimen en daarover te rapporteren. Die rapporten zijn in huize Brummelman bewaard gebleven en een tiental jaren geleden besloot Han Brummelman op basis van deze rapporten een boek te schrijven waarbij hij zich veel naspeuringen heeft getroost om ook het menselijke verhaal achter de wat ambtelijke rapporten op te schrijven. Wie waren de vliegers? Wat was de beleving van de omwonenden?

maandag 19 oktober 2015

Recht, compassie en actie

Vandaag toog een delegatie van de Oecumenische Vrouwengroep Twente-Bethlehem naar het landelijk dienstencentrum van de Protestantse Kerk in Nederland voor een landelijke dag over het thema “Recht en gerechtigheid. Bijbels perspectief in context?”. Deze bijeenkomst was georganiseerd door Kerk en Israël en Kerk in Actie gezamenlijk. In het verleden twee onderdelen binnen de landelijke kerkelijke organisatie die niet zelden recht tegenover elkaar stonden als het om de solidariteit met Israël respectievelijk de Palestijnen ging, maar recent zijn eerste stappen naar verdere dialoog en samenwerking gezet. Dagvoorzitter Pieter Dronkers meldde dat zijn werk bij Nes Ammim door beide organisaties werd gesteund en vond de samenwerking rond deze dag dan ook logisch.


Op de keuze om de inleidingen door twee rabbijnen, Jeremy Milgrom en Tamarah Benima, te laten houden werd later wel vanuit de zaal bekritiseerd met de opmerking dat je in plaats van enkel over de Palestijnen te spreken, je beter met de Palestijnen zou kunnen spreken en dat een bijdrage van de Palestijnse theoloog Mitri Raheb van wie anderhalve week geleden nog de Nederlandse vertaling van zijn meest recente boek “Geloven onder bezetting” ten doop werd gehouden niet zou hebben misstaan.


donderdag 15 oktober 2015

Ontwikkeling van drones en de JSF

Vanavond vond in Concordia aan de Oude Markt in Enschede het Science Café plaats. Dit keer over het vliegen van echte vogels en robotvogels, achtereenvolgens uitgelegd door experimenteel zoöloog dr. Florian Muijres (Wageningen Universiteit) en Nico Nijenhuis BSc, directeur van Clear Flight Solutions, dat robotvogels maakt die door hun gelijkenis qua uiterlijk en vlieggedrag met roofvogels overlastgevende vogels bij bijvoorbeeld vliegvelden kunnen verjagen.


Florian Muijers benadrukte eigenlijk twee evolutionaire lijnen in het vlieggedrag. Evolutionaire lijnen die enerzijds resulteren in het vlieggedrag van grote vogels die hun liftkracht ontlenen aan de vorm en omvang van hun vleugels en anderzijds in dat van insecten die hun liftkracht ontlenen aan de snelle roterende bewegingen die ze met hun vleugels kunnen maken. De liftkracht van de grote vogels heeft model gestaan voor de ontwikkeling van het vliegtuig; die van insecten voor die van helikopters. In de natuur hebben de nog later ten tonele verschenen vleermuizen en overigens ook veel kleine vogelsoorten nog een hybride vorm ontwikkeld waarin zowel elementen van het grote-vogel- als van het insecten-gedrag terugkomen. Hij benadrukte dat het vermogen om te kunnen vliegen zowel een snel àls een heel nauwkeurig besturingssysteem vergt en dat dat ook de reden is geweest waarom dit vermogen zowel in de natuur maar zeker ook in de menselijke transporttechniek relatief laat tot ontwikkeling is gekomen.


woensdag 14 oktober 2015

Israëlische regering moet stoppen met vernedering en onderdrukking

Eén van de organisaties die we tijdens onze studiereis in Palestina en Israël bezochten was het Mossawa Center in Haifa. Vandaag stuurden zij onderstaand persbericht rond.


Het Mossawa Center roept op tot beëindiging van het geweld en de Israëlische regering om te stoppen met vernedering en onderdrukking

Haifa 14 oktober 2015. Het Mossawa Center roept op tot beëindiging van het oplopende geweld dat de afgelopen twee weken heeft plaatsgevonden. De Israëlische regering wordt opgeroepen om te stoppen met de vernederingen, tot beëindiging van de schendingen en verstoringen van de status quo van de religieuze heiligdommen en tot het stoppen van repressie tegen demonstraties die in het land plaatsvinden. Deze maand vindt de 15de verjaardag plaats van de demonstraties van oktober 2000, die leidden tot de dood van 13 Arabische burgers en enkele honderden gewonden.

maandag 12 oktober 2015

Wapentuig vindt zijn weg van Twente naar het Midden-Oosten

Toen ruim een jaar geleden de doorstart van de militaire vliegbasis Twenthe als burgerluchthaven niet door leek te gaan, gaven de gemeente Enschede en de provincie Overijssen de vervolgens ingestelde Commissie van Wijzen in haar zoektocht naar een nieuwe motor voor werkgelegenheid mee dat “activiteiten rond luchtvaart, zoals nieuwe materialen, drones, veiligheidstechnieken etc. een groeimarkt zijn.” De commissie nam deze suggestie serieus en kwam met het plan voor een Technology Base Twente dat in de praktijk erg goed lijkt aan te sluiten bij de reeds in Twente aanwezige grote defensiebedrijven Thales en Ten Cate. Vanuit Enschede voor Vrede is daar dan ook bezwaar tegen gemaakt en vanavond vond over deze ontwikkeling een bijeenkomst plaats met Mark Akkerman, onderzoeker bij de organisatie Stop Wapenhandel.



Mark Akkerman voerde om te beginnen aan dat er een militarisering van de hele veiligheidssector heeft plaatsgevonden. Defensie en “security” zijn steeds meer vermengd geraakt. Met name sinds de aanslagen van 11 september 2001 richten wapenfabrikanten zich steeds meer op de veiligheidssector waarbij te denken valt aan zogenaamde homeland-security, grensbeweging en cyber-security. De (technologische) ontwikkelingen zijn in belangrijke mate aanbod-gedreven vanuit de industrie, maar sluiten aan bij de verhevigde roep om veiligheid in politiek en samenleving.

Vluchtelingen welkom op de Universiteit Twente

Vanmiddag vond in het Atrium van de Bastille op de Campus van de Universiteit Twente (UT) een bijeenkomst “Refugees@UT - wat kun jij doen?” plaats. De Student Union, het UT-nieuws en Studium Generale waren min of meer gelijktijdig op het idee gekomen een oploopje te organiseren om idee te verzamelen wat studenten en medewerkers van de UT zouden kunnen doen met betrekking tot de grote groepen vluchtelingen die ons land binnenkomen en zich binnenkort ook in Enschede zullen vestigen.


De bijeenkomst begon met een filmpje die één dag eerder was opgenomen in een AZC in Leersum. Een filmer van Syrische afkomst, die al 15 jaar in Nederland woont, was met zijn camera het AZC binnengelopen en vroeg een 10-tal hoger opgeleide asielzoekers, studenten en gewezen universitair medewerkers, voor het merendeel afkomstig uit Syrië, wat hun wensen waren. Zij wilden natuurlijk graag zo snel mogelijk hun studie of hun wetenschappelijk onderzoek voortzetten aan een Nederlandse universiteit maar wisten niet hoe en wat. Van het UAF (het University Assistance Fund) hadden ze nog nooit gehoord en wisten ze ook niet te bereiken en het COA hielp ze ook niet op weg. Het betreffende AZC was ver uit de bebouwde kom gevestigd en dus hadden ze geen beschikking over internet en konden ook moeilijk elders op zoek gaan naar informatie. De boodschap van het filmpje was: hier zijn mensen die op termijn een wezenlijke bijdrage kunnen leveren aan de Nederlandse samenleving maar daar wordt niet of onvoldoende op ingespeeld. Help hen!


zondag 11 oktober 2015

Overblijfselen van de vredesbeweging uit de jaren ‘80

Hoewel in Nederland vooral bekend van de “Vrede van Munster” was de Westfaalse stad Münster vooral garnizoensstad. “De binnenstad was één grote kazerne”, zo stelde vandaag een deelnemer aan een door de Förderverein Friedensinitiativen in Münster georganiseerde “Matinee zur Aktualität des Friedens” met als thema “Nachlese zur Bedeutung der Friedensbewegung der 80er Jahre”. Ook tijdens de Koude Oorlog lagen nog diverse kazernecomplexen rondom de stad en het hoofdkwartier van het Duits-Nederlandse Legercorps zetelt noch altijd in de Münsterse binnenstad.


Het Amerikaanse legerkamp “Loddenheide” aan de buitenkant van Münster is tien jaar geleden door het Amerikaanse leger ontruimt en door de stad Münster omgevormd tot “Friedenspark”. Dat uit zich echter enkel in de staatnamen die naar verschillende winnaars van de Nobelprijs voor de Vrede zijn vernoemd. Aan deze straten staan vooral veel bedrijfsgebouwen. Het “vredespark” is een bedrijvenpark geworden. Alleen het kerkje van het Amerikaanse legerkamp heeft de ontmanteling ervan overleefd en is als “Friedenskappele” omgebouwd tot een soort concertzaal. Een vreemde plaats voor een concertzaal, maar wel een heel logische plaats om met elkaar stil te staan bij de doorwerking van de vredesbeweging uit de jaren ’80.


zaterdag 10 oktober 2015

Hoe Erdoğan zijn verlies probeert af te wenden

Soms is het een voordeel dat Enschede bijna in Duitsland ligt. Dan is een beroemd Turks journalist als Ömer Ödemiş er tijdens een tournee door Duitsland relatief snel toe te bewegen om in Enschede ook Nederland even aan te doen. Vanavond was hij bij de Samenwerkende Democratische Organisaties (SDO) waar uit de wijde omgeving (tot Amsterdam aan toe) mensen uit de rijkgeschakeerde SDO-achterban naartoe waren gekomen om hem aan te horen.


Vorig jaar verscheen zijn boek "AKP nin Suriye yenilgisi ve Esad", vrij vertaald: “hoe de AKP Syrië verloor en Assad”. Het is op dit moment helaas alleen nog maar in het Turks en Arabisch beschikbaar; er wordt aan een Duitse versie gewerkt en de auteur hoopt dat het binnenkort ook mogelijk is om een Engelse versie uit te brengen.

dinsdag 6 oktober 2015

Wie vertelt het verhaal verder?

Vanavond vond in het parochiecentrum van de St.Lambertusbasiliek in Hengelo de eerste bijeenkomst van dit seizoen van de Lambertus Academie plaats. Als spreekster was Stire Kaya-Cirik uitgenodigd, schrijfster van het boek “Echo uit een onverwerkt verleden” om in het kader van de 100-jarige herdenking van de Syrisch-Orthodoxe slachtoffers van 1915 iets te vertellen over de Arameeërs (“achtergronden van een ontheemd volk”) maar ook over de christelijke opdracht de daders te vergeven.


De genocide van 1915 is vooral bekend als “Armeense Genocide”, maar het massale geweld keerde zich niet alleen tegen de Armeense maar ook tegen Aramese en Pontisch-Griekse christenen in het Ottomaanse Rijk. In het Aramees wordt de genocide “Seyfo” genoemd. Of “shato d’seyfo”: het jaar van het zwaard. Sommige dorpen zijn toen volledig uitgemoord en van de aardbodem verdwenen. De meeste overlevenden waren vrouwen en jonge kinderen (tot 5 jaar). De overlevende vrouwen werden veelal gedwongen met Turkse of Koerdische moslim-mannen te trouwen en hun kinderen in een islamitisch gezin op te laten groeien. Die kinderen wisten uiteindelijk niet beter dan dat ook zij moslim waren, net als hun stiefvader.

Operation Dove is bezorgd over de voortgaande geweldsspiraal op de Westelijke Jordaanoever

Spanningen nemen toe op de heuvels ten zuiden van Hebron: verschillende aanvallen op Palestijnen

Na de dodelijke beschietingen op twee Israëlische kolonisten op donderdag 1 oktober jl. in de omgeving van Nablus, zijn de afgelopen dagen de spnningen tussen Palestijnen en Israëlische kolonisten op de bezette Westelijke Jordaanoever verder opgelopen. Sinds deze beschietingen, waarvan Palestijnen worden verdacht, is een offensief begonnen van kolonisten tegen Palestijnen en hun eigendommen.


Verspreid over de hele Westelijke Jordaanoever en ook in Oost-Jeruzalem is het, ten gevolge van de voortdurende confrontaties tussen Palestijnen en het Israëlisch leger bij de Al-Aqsa moskee, tot botsingen gekomen. Palestijnse religieuze authoriteiten claimen dat de voortgaande en zich herhalende tours van kolonistenaan de al-Aqsa mosque provocatief zijn en de heiligheid van één van de meest belangrijke islamitische bedeplaatsen schenden.

zondag 4 oktober 2015

Er worden geen zoete broodjes gebakken; schenk klare wijn!

Twee zondagen geleden bood de Oecumenische Vrouwengroep Twente-Bethlehem tijdens de receptie aansluitend op de kerkdienst waarmee de tot Ontmoetingskerk vernieuwbouwde Vredeskerk door de Protestantse Gemeente Enschede in gebruik werd genomen een tiental flessen avondmaalswijn aan afkomstig van het Cremisan-klooster bij Bethlehem dat in haar voortbestaan wordt bedreigd door de bouw van de Muur die het klooster van de druiven leverende Palestijnse boeren in de omgeving zal scheiden. Ook deze Palestijnse boeren, die voor een belangrijk deel christen zijn, worden hierdoor in het voortbestaan van hun boerenbedrijf bedreigd.



Vandaag werd deze wijn geschonken bij de eerste avondmaalsviering in de vernieuwbouwde kerk. Aan het verzoek van de kerk om deze wijn te blijven leveren kon echter niet worden voldaan, omdat het te lastig blijkt de wijn uit de (bezette) Palestijnse gebieden naar Nederland te exporteren.