zaterdag 29 oktober 2016

Derde BDS-inspectie in Enschede

Voor de derde achtereenvolgende keer zijn vandaag in Enschede enkele supermarkten bezocht door zgn. “BDS-inspectieteams”. Daarbij staat “BDS” voor “Boycot, Desinvesteringen en Sancties” van producten en diensten die verband houden met de Israëlische bezetting van Palestina. Vandaag vond deze inspectie plaats in het kader van een landelijke inspectiedag: niet alleen in Enschede werden winkels bezocht; dat gebeurde ook in Amsterdam, Rotterdam, Leeuwarden, Den Bosch, Den Haag, Haarlem, Utrecht, Nijmegen en Assen.


Het Enschedese inspectieteam bezocht vier winkels: de Jumbo en de Lidl in Roombeek en de Dirk van den Broek en de Albert Heijn in Deppenbroek. In de Jumbo kon het team aan de slag nadat het de bedrijfsleider de brief toonde van de landelijke directie van Jumbo waarin deze duidelijk maakte dat het inspectieteam welkom is in hun winkels. Het team heeft in deze winkel echter geen producten kunnen vinden waarop stond dat deze uit Israël afkomstig waren.

“Atomausstieg” is geen nationale, maar een internationale aangelegenheid

Vanmiddag vond het Lingen de tweede demonstratie dit jaar plaats tegen de daar gevestigde splijtstofstavenfabriek en tegen de “uraniumfabrieken” in het algemeen. Waar de meeste toenmalige Nederlandse anti-kernenergie-activisten lijken te denken dat de strijd gestreden was toen in Nederland besloten werd dat er geen nieuwe kerncentrales bij zouden komen, Dodewaard gesloten zou worden en die van Borssele, ondanks een levensduurverlenging, z’n langste tijd ook wel gehad heeft, is de Duitse anti-kernenergiebeweging nog springlevend en richt zich na het besluit dat de Duitse regering vijf jaar geleden nam om grofweg tien jaar later de laatste Duitse kerncentrale te sluiten op de andere Duitse bedrijven die een rol spelen in de kernenergieketen.


Want hoe kortzichtig is het om te menen dat je het probleem van de eindopslag van het radioactieve afval en het risico van een nucleair ongeluk hebt opgelost door enkel de kerncentrales in eigen land te sluiten en die in het buitenland ongemoeid te laten. Sterker nog: om die kerncentrale via Duitse (, Nederlandse en Franse) bedrijven van het noodzakelijke splijtstof te voorzien, zoals gebeurt door Urenco (dat in het Duitse Gronau, het Nederlandse Almelo en het Britse Capenhurst ongeveer een derde van de totale wereldbehoefte aan verrijkt uranium produceert) en in Lingen (waar dat verrijkt uranium tot splijtstofstaven wordt verwerkt in een fabriek die inmiddels eigendom is van de – overigens noodlijdende – Franse atoomgigant Aréva).

donderdag 27 oktober 2016

“Het is eenvoudiger een atoom te splijten dan een vooroordeel”

Met dit citaat van Albert Einstein onderstreepte Sefik Tagay, voorzitter van de “Gesellschaft Ezidische Akademiker”, het belang om wereldwijd maar ook in Duitsland voorlichting te geven over wie de jezidi’s of ezidi’s (zoals ik ze vanaf vanavond ook zal noemen) zijn en wat het (j)ezidisme inhoudt. Hij sprak vanavond in de Raadzaal van het stadhuis van de gemeente Gronau op een voorlichtingsavond georganiseerd door de gemeente Gronau (afdeling integratie), de “Familienbildungsstätte Gronau” en het Koerdisch-Ezidische Ouders Initiatief in Gronau. Voor de eerste twee genoemde organisaties gaat het hier om een serie “Vreemde culturen leren kennen” in het kader waarvan volgende week donderdag (3 november) een bijeenkomst over de situatie van christenen in het Nabije Oosten wordt georganiseerd en de donderdag erna (10 november) een bijeenkomst over de Koran.


Zoals reeds gesteld was dr. Tagay, in het dagelijks leven werkzaam aan de kliniek voor psychosomatische geneeskunde en psychotherapie aan de Univesiteit van Duisburg-Essen, zeer doordrongen van de noodzaak om informatie te geven over de ezidi en het ezidisme. Hoewel Duitsland met 100.000 ezidi’s (vooral rond Bielefeld en Celle, bij Hannover), na Irak (met vóór augustus 2014 700.000 tot 800.000 ezidi’s), het tweede land is waarin deze wereldwijd ongeveer 1 miljoen zielen tellende gemeenschap haar woonplaats heeft gevonden, weten de meeste Duitsers niets van deze bevolkingsgroep en zijn ze ook erg ontvankelijk voor de vooroordelen die andere migranten uit het Midden-Oosten over hen naar Duitsland meenemen. Hoewel… Tot 3 augustus 2014, toen ISIS de ezidi’s uit haar woongebied rond het Sinjar-gebergte dit gebergte indreef, hadden maar weinig Duitsers überhaupt van de ezidi’s gehoord. Pas door deze genocidale actie van ISIS zijn de ezidi’s überhaupt bekend geworden.

maandag 24 oktober 2016

De actualiteit van het herdenken

Vanmiddag vond in het Raadhuis van de gemeente Gronau de opening plaats van de tentoonstelling „Abgeurteilt – Gefangene in der Strafanstalt Lingen und den Emslandlager 1935-1945“. Voor veel Nederlanders, zelfs in het grensgebied, een onbekende geschiedenis. Vanaf de Nationaal-Socialistische machtsovername in 1933 werden in het Emsland (de regio aan benedenloop van de Eems, direct grenzend aan de Drentse en Groningse veenkoloniën) uiteindelijk 15 strafkampen ingericht waar 200.000 politieke en andere tegenstanders van het naziregime in werden ondergebracht. Vanuit deze kampen moesten ze elke dag met een schop de omliggende veengebieden (Moor) ontginnen. Het Duitse verzetslied “Die Moorsoldaten” vindt hier dan ook zijn oorsprong. 30.000 van de 200.000 tewerkgestelden overleefden deze strafkolonie niet.


Het meest duidelijke kamp, dat van Wietmarschen, ligt op nog geen 40 km afstand van Gronau (en dus ook van Enschede). Zo dichtbij en toch zo onbekend. In Nederland misschien omdat we niet herinnerd willen worden aan het feit dat degenen die uit deze kampen wisten te ontvluchten en naar Nederland dachten te ontkomen, bij de grens meteen terug werden gestuurd. In Duitsland wordt de periode van 1933 tot 1945 steeds meer als een 12-jaar-durende zwarte bladzijde in het geschiedenisboek gezien dat het land en de bevolking is overkomen. Niet iets waar men deel aan heeft gehad en dat nu ook weer zou kunnen gebeuren.

vrijdag 14 oktober 2016

De kracht van het leven - ontmoetingen met Syriërs

Op vrijdagavond 14 oktober vond in de Ontmoetingskerk een door de Protestantse Gemeente Enschede en Enschede voor Vrede georganiseerde bijeenkomst plaats waarin de bevolking van Syrië nu eens niet werd neergezet als daders of slachtoffers van een al meer dan 5 jaar durende oorlog, maar als mensen die het ondanks alles met elkaar probeerden vol te houden. Die ondanks alle problemen invulling bleven geven aan het mens zijn. Tegenover alle oorlog en geweld waar vooral de dood haar kracht liet zien, de Kracht van het Leven toonden.


De bijeenkomst was een initiatief van Yasmin Khalaf-Haidar die dit jaar in Enschede als Ambassadeur van de Vrede mocht optreden. In haar openingswoord, waarin ze net als bij de opening van de Vredesweek, verhaalde hoe in Damascus de jasmijn als teken van hoop in het straatbeeld en als oriëntatiepunt had plaatsgemaakt voor de legertank als teken van wanhoop, benadrukte ij dat de Kracht van het Leven vooral tot uitdrukking komt in de scheppende kracht van de mensen, dus in muziek en poëzie. Daar straalt de levenskracht vanaf, aldus Yasmin.

donderdag 13 oktober 2016

Militaire ervaring: oorlog is geen oplossing

Op 11 mei jl. vond op het Van Heekplein in Enschede één van de decentrale Landmachtdagen plaats waar vooral jeugdige Enschedeërs kennis konden maken met nieuwste rijdend en rollend materieel van de Landmacht. Enschede voor Vrede ontrolde bij deze Landmachtshow het spandoek “Oorlog is geen Oplossing”. Bij dat spandoek ontspon zich al snel een gesprek tussen militairen en vredesactivisten en de afspraak werd gemaakt om dat gesprek na de zomer een keer voort te zetten.


En vanavond was het zover. Plaatsvervangend commandant der strijdkrachten, generaal majoor Martin Wijnen was de hoofdgast op een reguliere Vredestuin-bijeenkomst van Enschede voor Vrede in de Wintertuin van De Wonne. Net als tijdens het gesprek op de Landmachtdag (waarover hij terloops nog even opmerkte dat Defensie had besloten deze in de binnensteden te organiseren omdat bij de eerdere op Defensie-complexen georganiseerde Landmachtdagen toch enkel steeds dezelfde mensen kwamen) stelde hij ook nu het, juist als ervaringsdeskundige, roerend met de stelling eens te zijn dat oorlog geen oplossing is.

zondag 2 oktober 2016

Van het een komt het ander, ook over de grens

Het Festival De Oriënt dat in het kader van de Vredesweek 2016 in Enschede werd georganiseerd is ook onze Duitse oosterburen niet ontgaan. Tijdens het kampvuurgesprek over vluchtelingen dat vorige week vrijdag in het kader van die Vredeswerk op de Oase plaatsvond kreeg Enschede voor Vrede dan ook te horen waarom ze voor deze bijeenkomst geen oriëntaalse muziek had geregeld. Schuldbewust vraag je dan om een herkansing en die werd vanmiddag geboden door het Früchtefest waarmee de Oase traditiegetrouw haar zomerse activiteitenprogramma afsluit.


En zo werd ook de Vredesweek 2016 met een week verlengd zodat ze dit jaar naast de Internationale Dag van de Vrede ook de Internationale Dag van Geweldloosheid (op 2 oktober, de geboortedag van Mahatma Gandhi) omvatte.

zaterdag 1 oktober 2016

De Verborgen Parel, Aramees erfgoed in Twente

Vanmiddag werd in de Hengelose Openbare Bibliotheek in aanwezigheid van burgemeester Sander Schelberg, de tentoonstelling “De Verborgen Parel – Aramees erfgoed” geopend. Anderhalf jaar geleden, toen in de Openbare Bibliotheken van Enschede en Almelo tentoonstellingen werden geopend over de toen 100 jaar eerder in 1915 plaatsgevonden hebbende genocide op Armeniërs en Arameeërs in het Ottomaanse Rijk, weigerde de Openbare Bibliotheek van Hengelo haar medewerking omdat dat te gevoelig zou liggen. Maar een algemenere tentoonstelling over het Aramese erfgoed waarbij de vernietiging ervan en de daders al helemaal onbesproken bleven kon kennelijk net wel door de beugel.


Anne Turan opende de bijeenkomst. Geboren en getogen in Hengelo kreeg ze als kind toch regelmatig de vraag gesteld “waar kom jij vandaan?” Waar anderen – Turken, Marokkanen – alleen maar een land hoeven te noemen, is het antwoord van Arameeërs meestal iets ingewikkelder. Maar het wordt met des te meer trots gegeven.