woensdag 26 februari 2014

Het Von Hindenburgplein in Münster

In het kader van een artikelenreeks over de Eerste Wereldoorlog stond vandaag een stuk in Trouw over de Duitse generaal Von Hindenburg die de strijd vooral aan het thuisfront voerde. Omdat hij zichzelf in de slag om de beeldvorming niet vergat wist hij na de oorlog uiteindelijk op te klimmen tot president van de Duitse republiek die tot stand kwam op de puinhopen van Duitse Keizerrijk dat in de oorlog ten onderging. Het artikel eindigt met de volgende zinnen:

De meeste van de talloze Hindenburgpleinen, -straten, -bruggen, -scholen en -kazernes zijn inmiddels van naam veranderd. Het langst hield het Westfaalse stadje Münster het vol. In 2012 moest er een referendum en een uitgebreide voorlichtingscampagne aan te pas komen om het Hindenburgplein in Slotplein om te dopen.

De hier geplaatste foto die deze mededeling bevestigt heb ik op Goede Vrijdag 29 maart 2013 gemaakt toen ik in Münster deelnam aan de daar gehouden Friedenspolitische Fahradfahrt van de Münsterse vredesbeweging die al jaren met een campagne bezig is om de talrijke symbolen van het militarisme die in Münster aanwezig zijn aan de kaak te stellen.


Dat mag merkwaardig klinken in de stad die zich, samen met het nabijgelegen Osnabrück, graag als “vredesstad” profileert en die we ook Nederland vooral kennen vanwege de in 1648 gesloten “Vrede van Munster”. Maar voordat het 25-jarig bestaan van die Vrede van Munster gevierd kon worden was Nederland al in de Tweede Munsterse Oorlog verwikkeld met de Münsterse prinsbisschop Bernhard von Galen (“Bommenberend”). In de Eerste en Tweede Wereldoorlog was Münster een belangrijke garnizoensstad van het Duitse Rijk en er zijn diverse monumenten die daar nog aan herinneren.

“Het Westfaalse stadje” Münster (sinds 1915 officieel Großstad en momenteel ongeveer 300.000 inwoners - maar dat terzijde) is nog steeds een belangrijke garnizoenstad. Ook voor Nederland. De gefotografeerde straatnaambordjes hangen op het gebouw dat op onderstaande foto staat – de straatnaambordjes zijn met een beetje goede wil nog te zien iets links van het midden, schuin boven het hoofd van de meest rechts staande fietser.


Dit gebouw is één van de vele gebouwen in Münster waarin het Duits-Nederlandse legercorps is gehuisvest. Ook onderstaande foto bevestigt nog eens dat dit legercorps aan het huidige Slotplein en dus het voormalige Von Hindenburgplein is gevestigd.



Het Duits-Nederlandse legercorps is één van de eerste multinationale legercorpsen die zijn opgericht en op het eerste gezicht lijkt het een mooi voorbeeld van een Europees vredesproject waarin legermachten niet langer nationaal zijn en staten elkaar onderling dus niet meer kunnen bevechten. De praktijk is echter dat die multinationale legercorpsen, waarvan er op verzoek van NAVO en EU en door bezuinigingen op nationale defensiebegrotingen steeds meer zullen komen, in militaire operaties buiten Europa worden ingezet. Bovendien, zo stelde het meefietsende Bondsdaglid van Die Linke, Katrin Vogler, krijgen nationale parlementen steeds minder over deze inzet te zeggen, omdat de multinationale legercorpsen volgens afspraak bij toerbeurt worden uitgeleend aan de NAVO of de EU. 


Hoe dit in de praktijk uitpakt bleek op 8 maart 2013 in de brief aan de Tweede Kamer waarin de regering aangeeft dat de omstreden politietrainingsmissie in Kunduz komende zomer voortijdig beëindigd zal worden en dat de Nederlandse militairen vanaf 15 juli a.s. naar Nederland zullen terugkeren. De brief besluit dan met de droge mededeling:

Het Duits-Nederlandse Legerkorps uit Münster, tenslotte, is volgens het roulatieschema van de NAVO in de periode 15 juli 2013 tot en met 15 januari 2014 weer aan de beurt om militairen te leveren voor staffuncties op het hoofdkwartier van IJC (ISAF Joint Command) in Kabul, zoals voor het laatst in 2009.

Tijdens het Kamerdebat bleek deze mededeling geen vragen op te roepen en werd ook niet gevraagd om een formeel besluit. En zo bleven we dankzij in het verleden gemaakte NAVO-afspraken toch nog militair aanwezig in Afghanistan, ook al gingen we daar volgens de met de Kamer gemaakte afspraken weg.

En deze ontwikkeling gaat verder. Eind mei 2013 stuurde minister Hennis-Plasschaert een brief naar de Kamer waarin ze meedeelde dat de defensiesamenwerking met Duitsland wordt uitgebreid met de integratie van de Luchtmobiele Brigade met de Duitse Division Schnelle Kräfte, van de onderzeebootdiensten en van de Patriot-eenheden.

Tegenover het hoofdkwartier van het Duits-Nederlandse legercorps staat een in de jaren ’60 opgericht monument ter herdenking van de in Münster gelegerde infanterie- en pantserdivisies die zware verliezen leden in de Slag om Stalingrad dat over het algemeen wordt gezien als het keerpunt in de Tweede Wereldoorlog. Bovendien in een regio waar nu juist nu ook weer van alles aan de hand is. Maar de les van die Tweede Wereldoorlog was 
nu juist dat een beetje democratische controle op het leger geen kwaad zou kunnen…











 









Geen opmerkingen:

Een reactie posten